Կառավարության համար գիտությունը երրորդական ոլորտ է. Արթուր Իշխանյան
Tert.am-ը ֆիզմաթ. գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ԳԱԱ թղթակից անդամ Արթուր Իշխանյանի հետ զրուցել է գիտության ոլորտի հետ կապված խնդիրների մասին, մասնավորապես, որ ԿԳ նախարարը տեղեկացրեց, որ 2007-2016թթ. պաշտպանած 5032 թեկնածուներից միայն 646-ն են մնացել գիտության մեջ: Նրա խոսքով՝ նման պատկերի պատճառն այն է, որ գիտության ոլորտն ամենևին գրավիչ չէ: Իշխանյանը նկատեց, որ հանրապետությունում այսօր գիտական խավը առավել արհամարհված խավն է՝ ըստ աշխատավարձերի սանդղակի, նաև` աշխատանքային պայմանների։ Ըստ նրա՝ Հայաստանում կրթության շարունակականությունն ընդհատելով գիտության ոլորտին շատ լուրջ հարված է հասցվում:
- Պարո՛ն Իշխանյան, ԿԳՆ Լևոն Մկրտչյանը «Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» օրենքի դեմ արտահայտվող ուսանողներին ներկայացրեց, որ 2007-2016թթ-ին պաշտպանած 5032 թեկնածուներից 646-ն են գիտության մեջ: Ինչո՞ւ է ՀՀ գիտության ոլորտում նման պատկեր:
- Պատասխանը շատ պարզ է՝ հիմնական պատճառն այն է, որ գիտության ոլորտը գրավիչ չէ, իսկ դա պայմանավորված է ֆինանսավորման ցածր մակարդակով: Գիտության ոլորտում աշխատավարձերը համադրելի չեն այլ ոլորտների հետ: Իմիջիայլոց, այս հարցին նույն կերպ են պատասխանել և՛ Ակադեմիայի նախագահը, և՛ Գիտության կոմիտեի նախագահը, և շատ առանձին գիտնականներ: Իհարկե, կան նաև այլ, համեմատաբար երկրորդական, հանգամանքներ։ Մասնավորապես, մեր պաշտոնյաների անհասկանալի մոլուցքը` գիտական աստիճան ունենալու։ Բացի այդ, մեր հասարակարգում գիտության թեկնածուի կամ դոկտորի «պիտակը» նաև օգտագործվում է պետական ու բիզնեսի ոլորտներում կարիերայի համար։ Թվարկված բացասական երևույթները հիմնականում վերաբերում են հասարակագիտական հատվածի թեկնածուներին ու դոկտորներին։ Սակայն կրկնեմ` առավել նշանակալի պատճառը, համենայն դեպս` բնագիտական ոլորտում, ֆինանսականն է, գիտության ոլորտի գրավիչ չլինելը։
- Գիտության ոլորտի ներկայացուցիչներն արձանագրում են, որ ոլորտը գրավիչ չէ, բայց փոխարենը մենք տեսնում ենք, որ 2018 թվականի բյուջեով կրճատվել են կրթությանն ու գիտությանը տրամադրվող գումարները: Սա ի՞նչ քաղաքականություն է:
- Նախ պետք է ասել, որ իր ֆեսբուքյան ասուլիսի ժամանակ Գիտության պետական կոմիտեի նախագահ Սամվել Հարությունյանն ասաց, որ կրճատում տեղի չի ունեցել, սկզբնապես նախատեսված 7 տոկոս կրճատումը հետագայում վերադարձվել է՝ ուղղվելով կիրառական ոլորտ: Ակադեմիայի նախագահը նույնպես նույն բանն է ասել։ Բնականաբար, սա ուրախալի է, բայց բոլոր դեպքերում սա դեռևս փաստ չէ, քանի որ Կառավարության հաստատած միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրում շարունակում են մնալ նույն թվերը, այսինքն՝ իջեցված թվերը, այն էլ` երեք տարիների` 2018-2020 թթ. համար: Այնպես որ, ասում են, թե կրճատում տեղի չի ունեցել, բայց դա հավաստող որևէ փաստ, պաշտոնական փաստաթուղթ կամ հայտարարություն առայժմ չկա: Երկրորդ՝ անկախ նրանից կրճատում կա, թե՝ ոչ, միևնույն է, այդ գումարները բացարձակապես անընդունելի են, որովհետև չեն ապահովում անհրաժեշտ մակարդակի աշխատավարձ, փաստացի՝ ապահովում են միայն նվազագույն աշխատավարձի չափով: Երրորդ՝ ցանկանում եմ ուշադրություն հրավիրել այն փաստի վրա, որ ՀՀ 2017-2019 թթ.-երի համար նախատեսված միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրի 178-րդ էջում ասվում է, որ պետք է գիտությանը տրամադրվող գումարը մեծացվի մինչև ՀՆԱ-ի 1 տոկոս, և ասված է, որ դրանից 50 տոկոսը կլինի բյուջեից, իսկ մյուս մասը՝ մասնավոր հատվածից, իսկ 2018-2020 թթ. միջնաժամկետ ծրագրում այս ամենն ընդհանրապես բացակայում է։ Մնացել են միայն անորոշ դատողություններ ֆինանսավորման ավելացման օգտակարության մասին` առանց կոնկրետ պարտավորությունների (էջ 184), իսկ 185-րդ էջում հստակ նշված են ծախսերի կրճատված թվեր։ Շատ տարօրինակ բան է ստացվում, այսինքն, որ 2017-2019 թթ.-ին, որն իր մեջ ներառում է նաև 2018 թվականն, այլ թիվ է գրված, իսկ 2018-2020 թթ.-ին այլ թվեր են, թեպետ վերջինն իր մեջ ներառում է 2018-2019 թթ.-ները: Սա ևս մեկ անգամ խոսում է այն մասին, որ Կառավարությունը հետևողականորեն արտամղում է գիտության ոլորտը:
- Նման վերաբերմունքն ինչի՞ կհանգեցնի:
- Ընդհանուր եզրակացությունն այն է, որ մեր Կառավարությունն ամենայն հավանականությամբ գիտությունը դիտում է որպես երրորդական ոլորտ, ամենևին հույս չի կապում գիտելիքահեն տնտեսություն ստեղծելու հետ: Այսինքն՝ գիտելիքահեն տնտեսություն ստեղծելու մասին հայտարարությունները փաստացի կարող ենք որակել որպես ամպագոռգոռ, չհիմնավորված ու պոպուլիստական: Ուզում եմ շեշտել, որ պետության և հանրության վերաբերմունքը գիտության նկատմամբ արտահայտվում է ՀՆԱ-ից կատարվող մասնահանմամբ: Զարգացած գիտություն ունեցող երկրներում գիտության ոլորտին տրամադրվող գումարը գերազանցում է ՀՆԱ-ի 1 տոկոսը: Իմ պատկերացմամբ, հավաստիացնում եմ՝ նաև գիտության ոլորտի ներկայացուցիչների գերակշիռ մեծամասնության պատկերացմամբ՝ Կառավարությունը չի ցանկանում ունենալ գիտելիքի վրա հիմնված տնտեսություն: Սրանից բխում է, որ Կառավարությունը չի հավատում մեր երկրի ապագային: 21-րդ դարում ազգերի մրցակցությունն առաջին հերթին մտել է ինտելեկտուալ ոլորտ, բնականաբար, այդ ոլորտում պարտությունը կունենա նաև իր ածանցյալները, այսինքն՝ կհետևի անկում նաև ռազմական ոլորտում:
- Պարո՛ն Իշխանյան, օրերս ընդունվեց «Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» նոր օրենքը, որով էապես սահմանափակվում է տարկետման իրավունքը, և հիմնավորումն այն էր, որ դա նպաստում է պաշտպանության ամրապնդմանը: Որքանո՞վ է սա հիմնավոր:
- Ես այս օրենքում ամենևին չեմ տեսնում պաշտպանության ամրապնդմանն ուղղված քայլեր: Իրականությունը հետևյալն է՝ չկա որևէ փաստարկ, թե ինչու հնարավոր չէր իրականացնել նույն միջոցառումները գործող օրենքով, որտեղ տարկետման իրավունքը ավելի ընդհանրական էր: Բանն այն է, որ բակալավրիատն ավարտելուց հետո մեր 6000 ապագա զինակոչիկների մի ստվար հատված (ասում են` մոտ 70-80 %-ը) դուրս էր մնում զինակոչից, իսկ դրա պատճառները որևէ առնչություն չունեն կրթության հետ, որովհետև դա արվում էր զարտուղի ճանապարհներով: Թվում էր, որ պետության ջանքերը պետք է ուղղված լինեին կոռուպցիոն ուղիները փակելուն, բայց այս նոր օրենքով որևէ բան չի փոխվում, հետևաբար, պաշտպանության ամրապնդման որևէ լրացուցիչ քայլ չի կատարվում, ավելին՝ այս օրենքի ընդունման անհրաժեշտությունը չկար: Տարբեր հասարակական շերտերում, երբեմն անգամ մասնագետների կողմից, խոսվում է այն մասին, որ հնարավոր է բանակում ծառայելուց հետո մտնել գիտության մեջ, օրինակ են բերում 2-րդ աշխարհամարտից, երբ որոշ թվով մարդիկ վերադարձել են գիտություն ու հաջողությունների հասել: Սակայն խորքային դիտարկումն անմիջապես ցույց է տալիս, որ մեր պարագայում սա արմատական սխալ փաստարկ է, որովհետև այդ օրինակներ բերողները մոռանում են, որ 2-րդ համաշխարհային պատերազմից վերադարձած մեր հայրենակիցները գիտության ոլորտ էին վերադառնում այն պայմաններում, երբ խորհրդային միությունը գիտությունը գերակա ոլորտ էր հայտարարել, պրոֆեսորի աշխատավարձը հավասար էր նախարարների աշխատավարձին, ասպիրանտի կրթաթոշակը բարձր էր կոմկուսի շրջկոմի քարտուղարի աշխատավարձից, ԽՍՀՄ-ն ատոմային և հրթիռային մեգածրագրեր էր ձեռնարկել, երկրում իրար հետևից, իրար հերթ չտալով, բազմաթիվ նոր գիտահետազոտական ինստիտուտներ էին բացվում, գիտության ոլորտը երկրում ամենագրավիչ ոլորտն էր, և, բացի այդ, գիտությունն ինչ-որ առումով ազատության կղզի էր, այսինքն՝ այն տեղը, որտեղ մարդն առավել ազատ էր խորհրդային հասարակարգում, և այլն, և այլն: ՀՀ-ում սկզբունքորեն բացակայում են բոլոր այս պայմանները, ճշգրիտ հակառակը` մեզանում գիտության ոլորտն առավել ոչ գրավիչն է: Բանակից վերադառնալուց հետո տղան որևէ մոտիվացիա չի ունենալու մտնել գիտություն: Ինչպես կարող է հասուն երիտասարդը, որը պետք է ընտանիք կազմի, սոցիալական խնդիրներ ունի, գնա այն ոլորտ, որտեղ առավել վատ պայմաններ են, որովհետև ամենացածր աշխատավարձն է երկրում:
Հանրապետությունում այսօր գիտական խավը առավել արհամարհված խավն է՝ ըստ աշխատավարձերի սանդղակի, նաև` աշխատանքային պայմանների։ Ասվածի լույսի ներքո` մեր երկրում կրթության շարունակականությունն ընդհատելով գիտության ոլորտին շատ լուրջ հարված է հասցվում:
- Երկրի անվտանգությունը միայն ռազմական ոլորտով է սահմանափակվո՞ւմ, թե՞ կարևոր է նաև գիտական ոլորտը:
- Երկրի պաշտպանությունը չի սկսում սահմաններից, անգամ հակառակն է, քանի որ եթե բանը հասել է սահմանային բախումների, նշանակում է, որ մեր դիվանագիտական, քաղաքական, պետական այլ ոլորտները չեն կարողացել դա կանխել: Իրականում, երկրի պաշտպանությունն սկսում է հեռավոր մատույցներում՝ տնտեսական, դիվանագիտական, ինֆորմացիոն, գիտատեխնոլոգիական ոլորտներում, հետևաբար, երկրի պաշտպանությունն ու ապահովությունը նաև այլ հանգամանքներով է պայմանավորված: Այս հանգամանքների մեջ ցանկանում եմ շեշտել նաև գիտության կարևորությունը, ինտելեկտուալ ոլորտը, որը պետական անվտանգության երաշխիքներից մեկն է: Ես այն կարծիքին եմ, որ պետությունը պետք է ուժեղացնի բոլոր թվարկած ոլորտները, իսկ այս օրինագծով մեր 2 կարևոր նշանակության ոլորտներ՝ բանակն ու գիտությունը հակադրվում են միմյանց: Համոզմունքս այն է, որ բանակի խնդիրները փորձում են լուծել գիտական ոլորտի հաշվին, ինչն անհեռատես քաղաքականություն է, քանի որ, ինչպես արտահայտվել է դասականը` «պատերազմը քաղաքականության շարունակությունն է այլ միջոցներով», իր հերթին` «քաղաքականությունը կոնցենտրացված տնտեսությունն է», իսկ 21-րդ դարում հնարավոր չէ ունենալ զարգացած տնտեսություն, եթե այն հենված չէ բարձր տեխնոլոգիաների վրա: Բարձր տեխնոլոգիաների համար անհրաժեշտ է գիտություն, և առաջին հերթին` հենց ֆունդամենտալ գիտություն, որի հենքի վրա միայն կլինեն լուրջ բարձրտեխոնլոգիական կիրառական մշակումներ:
Խոսքս ավարտեմ` հիշելով ԱՄՆ-ի Կոնգրեսի Ատոմային էներգիայի հանձնաժողովում Ֆերմիլաբի տնօրեն Ռ.Ռ. Վիլսոնի արտաբերած մտքով` «Դա (գիտությունը) մեր երկրի պաշտպանության հետ ուղիղ կապ չունի, սակայն դա այն է, ինչը մեր երկիրը դարձնում է պաշտպանությանն արժանի»։
ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ
Տեսանյութեր
Պաշտոնական Երևանից հնչում են Թուրքիայի և Ադրբեջանի օրակարգի հայտարարություններ. քաղաքագետը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին
Երկրում շատ շենքեր են կառուցվել. մարզպետը` Շուռնուխում 3 տարի չկառուցվող տների մասին
Եգիպտոսի աջակցության կարիքը ունենք Գազայի գոտի մարդասիրական օգնություն տեղափոխելու համար. Փաշինյան
ՀՀ-ում բացի ՀՀ կառավարությունից այլ կառավարություն գոյություն ունենալ չի կարող․ Փաշինյան
Ռուս-թուրքական մեղրամիսը կարծես ավարտվում է, հարց է՝ Հայաստանը կարո՞ղ է օգտվել․ Ռուբեն Մելքոնյան
Բացահայտելով ուժեղ գործատուի գաղտնիքները․ Երևան մոլը` Career city fest 2K24-ին․
Փաշինյանը շեն տուն հարս չի եկել, ավեր տուն է հարս եկել․ քաղաքացին՝ Տավուշի գյուղերի մասին
«Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա»-ն լուրջ դեր է խաղում Հայաստանում գիտական ներուժի զարգացման ուղղությամբ
Մոսկվայի գործողության գլխավոր նպատակն էր ներքին պայթյուն առաջացնել ՌԴ-ում կրոնական հողի վրա. Հայկ Նահապետյան
Վրաստանի վարչապետի հետ քննարկել ենք սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները․ Փաշինյան
Առանց վերապահումների աջակցում եմ ՀՀ տարածքային ամբողջականությանը․ Կոբախիձե
Տեղի է ունենում անցում պատմական Հայաստանից դեպի իրական Հայաստան. Փաշինյան
Ակադեմիական քաղաքը մետրո ու տրամվայ է ունենալու, երթուղին կսկսի «Սասունցի Դավիթ» կայարանից․ նախարար
4 գյուղ հանձնելը խաթարելու է Տավուշի պաշտպանական գիծը՝ դուռ բացելով Բաքվի հաջորդ հարձակման համար․ Տիգրան Աբրահամյան
Հայաստանը իր տարածքից զիջելու ոչինչ չունի, այն ինչ մերն է, մերն է․ Անդրանիկ Քոչարյան
Փողոցային գործողություններ, աշխատանք՝ համակիրների հետ․ օգտագործելու ենք մեր ողջ գործիքակազմը․ Սեյրան Օհանյան
Փաշինյանի հակասահմանադրական գործողությունների վերաբերյալ իրավական մեխանիզմները կարող են գործել իշխանափոխությունից հետո. Սիրանուշ Սահակյան
Միակ իրավական հիմքը՝ որտեղ է սկսվում Հայաստանը և ավարտվում Ադրբեջանը, Ռուսաստանում է․ Գարիկ Քեռյան
Քարտեզների վերաբերյալ որևէ համաձայնություն Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև չկա. Փաշինյան
30 մլն դոլարի ներդրում. հանքանյութից՝ վերջնական արտադրանք. Երևանի ոսկերչական ֆաբրիկայի ցուցանիշները
Քարտեզներ են տպել և ցրել ժողովրդի մեջ և այդպես Խորհրդային Ադրբեջանին տվել անկլավներ. քարտեզագետ
Հարմարավետ ու ապահով․ Zover Estates-ի կողմից Ավանում կառուցվող Leveloft թաղամասը շուտով պատրաստ կլինի
ՆԱՏՕ-ն աջակցում է Հայաստանի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը. գլխավոր քարտուղար
Շաբաթվա վերջում պատերազմ կլինի, եթե ոչինչ չանենք, հետո ինձ կասեք՝ մենք գյուղացի էինք, բա դու՞ք․ Փաշինյան
Պետք է թույլ չտանք պшտերшզմի սկսում․ սահմանազատման գործընթացը մտնում է գործնական փուլ․ Փաշինյան
Որ ասում են` Տավուշի գյուղերը ուզում է տա, մարզում Խրեմլու անունով գյուղ կա՞, ո՞վ է ղեկավարը․ Փաշինյան
Մենք ուզում ենք շփման գիծը փոխարինել սահմանով, այն իրավական պարիսպ կկառուցի․ Փաշինյանը՝ Կիրանցում
Բաքուն չի նահանջելու, մենք պետք է կանգնենք սահմանին ու պահանջող լինենք. Փաշինյան
Մենք դավաճան ու հող ծախող չենք, ժողովուրդ ջան, թողեք այս ճանապարհով գնանք. Փաշինյանը` տավուշցիներին
Մենք կկորցնենք մեր բոլոր սահմանները, եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ. Փաշինյան
Հավանական է, որ հաջորդ իշխանությունը ՀՀ-ում լինի Արևմուտք-Ռուսաստան կոնսենսուսով՝ ինչպես 2018-ին․ Վիգեն Հակոբյան
Մեզ համար Երևանը հատուկ դեր է խաղում ԱՊՀ-ում և Հարավային Կովկասում.Ղազախստանի ԱԳ նախարար
Մենք չիրացված մեծ հնարավորություններ ունենք. Միրզոյանը՝ հայ-ղազախական հարաբերությունների մասին
Քաղաքն այլանդակել ես թույլ չեմ տալու. Ավինյանը՝ անօրինական շինությունների մասին
Պետք է սկսենք խզել պայմանագրերը, մանկապարտեզներում թերացումներ ունենք. Ավինյան
Այդ տնկիները քանի՞ տարի են տնկարանում մնալու, որ հետո տեղադրվեն Երևանում. Ավինյանը՝ Բեգոյանին
ՀՀ սոցիալական քաղաքականությունը եղել է նրա համար, որ աղքատը շարունակի մնալ աղքատ․ Փաշինյան
ՀՀ-ում 60 բուհ կա, պրոբլեմ է. սա նշանակում է 60 ռեկտոր,120 պրոռեկտոր, մի քանի հարյուր դեկան․ Փաշինյան
Հողերը հանձնում են իշխանությանը 2 անգամ ընտրած մտավորականները և միջին բյուջետնիկները․ Վահրամ Սահակյան
Փաշինյանն ասում է, որ 4 գյուղը տալու է, բայց կուլտուրական ձևով է ասում․ Երվանդ Բոզոյան
- 17:15 • 28.03.24 Պաշտոնական Երևանից հնչում են Թուրքիայի և Ադրբեջանի օրակարգի հայտարարություններ. քաղաքագետը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին
- 14:33 • 28.03.24 Երկրում շատ շենքեր են կառուցվել. մարզպետը` Շուռնուխում 3 տարի չկառուցվող տների մասին
- 12:19 • 28.03.24 Եգիպտոսի աջակցության կարիքը ունենք Գազայի գոտի մարդասիրական օգնություն տեղափոխելու համար. Փաշինյան
- 12:03 • 28.03.24 ՀՀ-ում բացի ՀՀ կառավարությունից այլ կառավարություն գոյություն ունենալ չի կարող․ Փաշինյան
- 20:49 • 27.03.24 Ռուս-թուրքական մեղրամիսը կարծես ավարտվում է, հարց է՝ Հայաստանը կարո՞ղ է օգտվել․ Ռուբեն Մելքոնյան
- 16:05 • 26.03.24 Բացահայտելով ուժեղ գործատուի գաղտնիքները․ Երևան մոլը` Career city fest 2K24-ին․
- 14:30 • 26.03.24 Փաշինյանը շեն տուն հարս չի եկել, ավեր տուն է հարս եկել․ քաղաքացին՝ Տավուշի գյուղերի մասին
- 13:02 • 26.03.24 «Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա»-ն լուրջ դեր է խաղում Հայաստանում գիտական ներուժի զարգացման ուղղությամբ
- 20:45 • 25.03.24 Մոսկվայի գործողության գլխավոր նպատակն էր ներքին պայթյուն առաջացնել ՌԴ-ում կրոնական հողի վրա. Հայկ Նահապետյան
- 15:24 • 25.03.24 Վրաստանի վարչապետի հետ քննարկել ենք սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները․ Փաշինյան
- 15:23 • 25.03.24 Առանց վերապահումների աջակցում եմ ՀՀ տարածքային ամբողջականությանը․ Կոբախիձե
- 10:34 • 25.03.24 Տեղի է ունենում անցում պատմական Հայաստանից դեպի իրական Հայաստան. Փաշինյան
- 14:55 • 22.03.24 Ակադեմիական քաղաքը մետրո ու տրամվայ է ունենալու, երթուղին կսկսի «Սասունցի Դավիթ» կայարանից․ նախարար
- 20:44 • 21.03.24 4 գյուղ հանձնելը խաթարելու է Տավուշի պաշտպանական գիծը՝ դուռ բացելով Բաքվի հաջորդ հարձակման համար․ Տիգրան Աբրահամյան
- 14:25 • 21.03.24 Հայաստանը իր տարածքից զիջելու ոչինչ չունի, այն ինչ մերն է, մերն է․ Անդրանիկ Քոչարյան
- 13:25 • 21.03.24 Փողոցային գործողություններ, աշխատանք՝ համակիրների հետ․ օգտագործելու ենք մեր ողջ գործիքակազմը․ Սեյրան Օհանյան
- 12:02 • 21.03.24 Փաշինյանի հակասահմանադրական գործողությունների վերաբերյալ իրավական մեխանիզմները կարող են գործել իշխանափոխությունից հետո. Սիրանուշ Սահակյան
- 20:42 • 20.03.24 Միակ իրավական հիմքը՝ որտեղ է սկսվում Հայաստանը և ավարտվում Ադրբեջանը, Ռուսաստանում է․ Գարիկ Քեռյան
- 17:19 • 20.03.24 Քարտեզների վերաբերյալ որևէ համաձայնություն Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև չկա. Փաշինյան
- 15:22 • 20.03.24 30 մլն դոլարի ներդրում. հանքանյութից՝ վերջնական արտադրանք. Երևանի ոսկերչական ֆաբրիկայի ցուցանիշները
- 12:58 • 20.03.24 Քարտեզներ են տպել և ցրել ժողովրդի մեջ և այդպես Խորհրդային Ադրբեջանին տվել անկլավներ. քարտեզագետ
- 12:11 • 20.03.24 Հարմարավետ ու ապահով․ Zover Estates-ի կողմից Ավանում կառուցվող Leveloft թաղամասը շուտով պատրաստ կլինի
- 14:08 • 19.03.24 ՆԱՏՕ-ն աջակցում է Հայաստանի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը. գլխավոր քարտուղար
- 12:12 • 19.03.24 Շաբաթվա վերջում պատերազմ կլինի, եթե ոչինչ չանենք, հետո ինձ կասեք՝ մենք գյուղացի էինք, բա դու՞ք․ Փաշինյան
- 12:12 • 19.03.24 Պետք է թույլ չտանք պшտերшզմի սկսում․ սահմանազատման գործընթացը մտնում է գործնական փուլ․ Փաշինյան
- 12:11 • 19.03.24 Որ ասում են` Տավուշի գյուղերը ուզում է տա, մարզում Խրեմլու անունով գյուղ կա՞, ո՞վ է ղեկավարը․ Փաշինյան
- 11:49 • 19.03.24 Մենք ուզում ենք շփման գիծը փոխարինել սահմանով, այն իրավական պարիսպ կկառուցի․ Փաշինյանը՝ Կիրանցում
- 11:47 • 19.03.24 Բաքուն չի նահանջելու, մենք պետք է կանգնենք սահմանին ու պահանջող լինենք. Փաշինյան
- 11:42 • 19.03.24 Մենք դավաճան ու հող ծախող չենք, ժողովուրդ ջան, թողեք այս ճանապարհով գնանք. Փաշինյանը` տավուշցիներին
- 11:41 • 19.03.24 Մենք կկորցնենք մեր բոլոր սահմանները, եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ. Փաշինյան
- 20:50 • 18.03.24 Հավանական է, որ հաջորդ իշխանությունը ՀՀ-ում լինի Արևմուտք-Ռուսաստան կոնսենսուսով՝ ինչպես 2018-ին․ Վիգեն Հակոբյան
- 14:35 • 18.03.24 Մեզ համար Երևանը հատուկ դեր է խաղում ԱՊՀ-ում և Հարավային Կովկասում.Ղազախստանի ԱԳ նախարար
- 14:31 • 18.03.24 Մենք չիրացված մեծ հնարավորություններ ունենք. Միրզոյանը՝ հայ-ղազախական հարաբերությունների մասին
- 11:21 • 18.03.24 Քաղաքն այլանդակել ես թույլ չեմ տալու. Ավինյանը՝ անօրինական շինությունների մասին
- 11:13 • 18.03.24 Պետք է սկսենք խզել պայմանագրերը, մանկապարտեզներում թերացումներ ունենք. Ավինյան
- 11:11 • 18.03.24 Այդ տնկիները քանի՞ տարի են տնկարանում մնալու, որ հետո տեղադրվեն Երևանում. Ավինյանը՝ Բեգոյանին
- 18:32 • 16.03.24 ՀՀ սոցիալական քաղաքականությունը եղել է նրա համար, որ աղքատը շարունակի մնալ աղքատ․ Փաշինյան
- 18:30 • 16.03.24 ՀՀ-ում 60 բուհ կա, պրոբլեմ է. սա նշանակում է 60 ռեկտոր,120 պրոռեկտոր, մի քանի հարյուր դեկան․ Փաշինյան
- 20:47 • 15.03.24 Հողերը հանձնում են իշխանությանը 2 անգամ ընտրած մտավորականները և միջին բյուջետնիկները․ Վահրամ Սահակյան
- 14:31 • 15.03.24 Փաշինյանն ասում է, որ 4 գյուղը տալու է, բայց կուլտուրական ձևով է ասում․ Երվանդ Բոզոյան
Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա
-
Քաղաքականություն 09:21 • 28/03 Սամվել Շահրամանյանը Le Figaro-ին ասել է՝ քանի հայ է մնացել օկուպացված Արցախում Մեր տվյալներով՝ այսօր օկուպացված Արցախի Հանրապետության ամբողջ տարածքում 10 կամ 11 հայ է մնացել։ Այս մասին ֆրանսիական Le Figaroի հետ զրույցում հայտարարել է օկուպացված Արցախի Հանրապետության նախագահ Սամվել Շահրամանյան
-
Քաղաքականություն 13:23 • 28/03 Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում լայնորեն տարածվել է Փաշինյանի` «վտարանդի կառավարության» մասին այսօրվա հայտարարությունը Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում, թելեգրամյան ալիքներում լայնորեն տարածվել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի այսօրվա հայտարարությունն այն մասին, որ ՀՀում բացի ՀՀ կառավարությունից այլ կառավարություն գոյություն ունենալ չի
-
Իրավունք 22:15 • 27/03 15 օրվա ընթացքում վճարելու դեպքում տուգանքը կնվազի 30 %. այն կգործի ապրիլի 5-ից կատարված իրավախախտումների դեպքում Մայիսի 1-ից ուժի մեջ կմտնի նաև բոնուսային երկրորդ բաղադրիչը՝ էլեկտրոնային ծանուցման դեպքում ևս 20 տոկոս նվազ կիրառման համակարգը, ինչի մասին կտրվի լրացուցիչ իրազեկում»։
-
Քաղաքականություն 11:38 • 28/03 ՀՀ-ում բացի ՀՀ կառավարությունից այլ կառավարություն գոյություն ունենալ չի կարող. Փաշինյանը՝ ԼՂ-ից տեղահանվածների մասին (տեսանյութ) Նրանք, ովքեր այդ ուղերձներով հադես են գալիս, նրանք այդ ուղերձներով հանդես գալու հնարավորություն են ունեցել, ասենք ամեն մեկը գնա մի բնակարան վարձի, ցուցանակ կպցնի ասի մենք կառավարություն ենք»,- ասել է նա:
-
Իրադարձային 09:56 • 28/03 Եղանակային վատ պայմանների պատճառով Վրաստանից Հայաստան տանող ճանապարհը փակ է Հաղորդվում է, որ Բքի և վատ տեսանելիության պատճառով Կոդա-Պարծխիսի-Մանգլիսի-Ծալկա-Նինոծմինդա միջպետական ավտոճանապարհի 94-ից 110-րդ կմ (Փարավանի լեռնանցք) հատվածում արգելվում է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների երթևեկությունը:
-
Ժամանց 15:16 • 28/03 Սաուդյան Արաբիան պատմության մեջ առաջին անգամ կմասնակցի «Միսս Տիեզերք» մրցույթին (լուսանկարներ) Սաուդյան Արաբիան «պատմական քայլ» է արել երկիրն այս տարի առաջին անգամ կմասնակցի «Միսս Տիեզերք» գեղեցկության մրցույթին Այս մասին almonitorcomը՝ նկատելով, որ սա տեղի է ունենում այն ֆոնին, երբ խի
-
Քաղաքականություն 12:32 • 28/03 Հայաստանն աշխարհի աչքի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա Վաշինգտոնում, Բրյուսելում և Երևանում ձևական զարմանում են, թե ինչու է ապրիլի 5ին կայանալիք ՀայաստանԵՄԱՄՆ բարձր մակարդակի հանդիպումը «մտահոգություններ» առաջացնում շատերի մոտ։ Այս մասին թելեգրամյան ալիքո
-
Իրադարձային 13:53 • 28/03 Ադրբեջանի ՄԻՊ-ն օկուպացված Ստեփանակերտում հանդիպել է այնտեղ մնացած արցախցիների հետ Ադրբեջանի մարդու իրավունքների պաշտպան Սաբինա Ալիևան օկուպացված Արցախի Հանրապետության մայրաքաղաք Ստեփանակերտում հանդիպել է այնտեղ մնացած արցախցիների հետ։ Նա այցելել է Ադրբեջանի աշխատանքի և սոցիալական պաշտպանութ
-
Քաղաքականություն 14:46 • 28/03 Արցախը երբևէ Հայաստանի համար վտանգ չի եղել, դա մանիպուլյացիա է իշխանությունը պահելու համար. Արցախի ԱԺ պատգամավորը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին Նա ասում էր «Արցախը Հայաստան է և վերջ», հիմա սրանք հակասական չե՞ն: Փաշինյանի որ մի ասածը մեկնաբանենք, նա վաղը կարող է 180 աստիճան փոխված հայտարարություն անի, որը այսօրվա հայտարարությանը հակասի:
-
Մամուլի տեսություն 08:44 • 28/03 Ինչու չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ» «Փաստը» փորձեց կառավարությունից ստանալ պատասխան, թե ինչո՞ւ է արարողակարգային նման «շեղում» թույլ տրվել: Վարչապետի մամուլի քարտուղար Նազելի Բաղդասարյանն ի պատասխան ասաց. «Ես ՀՀ վարչապետի խոսնակն եմ, իրավասու եմ պատասխանել վարչապետի հանդիպումների մասով»:
-
Մշակույթ 14:51 • 28/03 Հնագետները Նախիջևանում հայտնաբերել են 4,000 տարի առաջ ապրած «ամազոնուհիների» մնացորդներ Հնագետները ժամանակակից Նախիջևանի տարածքում պեղումների արդյունքում հայտնաբերել են 4,000 տարի առաջ ապրած հին ամազոնուհիների՝ կին մարտիկների գերեզմաններ, որոնք թվագրվում են բրոնզե դարաշրջանին: Այս մասին գրում է բրիտանական The Guardian պարբերականը:
-
Իրադարձային 14:15 • 27/03 Օդի ջերմաստիճանը մարտի 29-30-ին աստիճանաբար կբարձրանա, մարտի 30-31-ին առանձին շրջաններում սպասվում են տեղումներ Մարտի 27-ի ցերեկը, 28-29-ին, 30-ի գիշերը, ապրիլի 1-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Մարտի 30-31-ին առանձին շրջաններում սպասվում են տեղումներ, 31-ի գիշերային ժամերին լեռնային գոտիներում ձյան տեսքով, 30-ի ցերեկը հնարավոր է նաև ամպրոպ։
-
Մամուլի տեսություն 08:17 • 27/03 Զիջելու են արդյոք տարածքներ Վրաստանին. Նիկոլ Փաշինյանը վրացի գործընկերոջ հետ քննարկել է սահմանազատման հարցը. խոսնակի պարզաբանումը. «Ժողովուրդ» «Ժողովուրդ» օրաթերթը վարչապետի մամուլի քարտուղար Նազելի Բաղդասարյանից հետաքրքրվեց՝ մասնավորապես որ հատվածներում պետք է սահմանազատում արվի, արդյոք այն ներառում է նաեւ Ջիլիզա գյուղը, որ խոսվում է, թե հանձնվելու է:
-
Մամուլի տեսություն 09:29 • 27/03 Ալիևը Փաշինյանին հանդիմանել է․ «Հրապարակ» Պարզվում է` Ալիեւ-Փաշինյան վերջին հանդիպման ժամանակ Ալիեւն այդ հարցազրույցը դրել է Փաշինյանի առաջ, թե` քո թիմում ռեւանշիստներ կան, իսկ դու հակառակն ես ինձ համոզում։ Փաշինյանն էլ ՔՊ-ականների հետ վերջին փակ հանդիպման ժամանակ կոշտ դիտողություն է արել Ասլանյանին։
-
Քաղաքականություն 18:39 • 27/03 Մենք «Զանգեզուրի միջանցք» տերմինը չենք օգտագործում, այլ` երթուղի, որը Ադրբեջանի արևմտյան շրջանները ՀՀ-ի Սյունիքի մարզով կապում է Նախիջևանի հետ․ Զախարովա Զախարովան ասել է, որ անկլավների վերադարձի և փոխանակման հարցերը պետք է լուծվեն երկկողմ հանձնաժողովի շրջանակներում, իսկ Ռուսաստանը պատրաստ է առավելագույն օգնություն ցուցաբերել իր ունեցած եզակի քարտեզներով։
-
Տնտեսություն 12:17 • 27/03 Նոր ավտոմատ համակարգով 23,681 քաղաքացու կվերադարձվի շուրջ 747 մլն դրամ սոցիալական վճար. ՊԵԿ Ինքնաշխատ համակարգի գործարկումից հետո, սկսած 2014 թվականի հուլիսից բանկային հաշվեհամարի վերաբերյալ տեղեկատվություն չներկայացրած 23 681 ֆիզիկական անձի կվերադարձվի շուրջ 747 մլն դրամ, այդ թվում՝ 47 շահառու կստանա 1 մլն և ավելի դրամ։
-
Իրավունք 22:15 • 27/03 15 օրվա ընթացքում վճարելու դեպքում տուգանքը կնվազի 30 %. այն կգործի ապրիլի 5-ից կատարված իրավախախտումների դեպքում Մայիսի 1-ից ուժի մեջ կմտնի նաև բոնուսային երկրորդ բաղադրիչը՝ էլեկտրոնային ծանուցման դեպքում ևս 20 տոկոս նվազ կիրառման համակարգը, ինչի մասին կտրվի լրացուցիչ իրազեկում»։
-
Գիտություն/տեխնիկա 16:02 • 27/03 Բրազիլիայում որսորդները սպանել են աշխարհի ամենամեծ օձին (լուսանկարներ, տեսանյութ) 15 հոգուց բաղկացած միջազգային կենսաբանների թիմը Հյուսիսային կանաչ անակոնդային հայտնաբերել էր փետրվարին և համոզված էր, որ սա նոր տեսակ է, քանի որ դրա ԴՆԹ-ն 5,5 տոկոսով տարբերվում էր մյուս անակոնդաների ԴՆԹ-ից:
-
Քաղաքականություն 10:17 • 27/03 Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն Հայաստանի, ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի համատեղ համաժողովը «ակնհայտորեն միակողմանի և կանխակալ» է որակել ԵՄն և ԱՄՆն կիսելու են պատասխանատվությունը Հայաստանի ցանկացած «ապակայունացնող» չակերտները՝ Tertam գործողության համար այս մասին հայտարարել է Ադրբեջանի ԱԳՆն՝ մեկնաբանելով ապրիլի 5ին Բրյուսելում վարչ
-
Քաղաքականություն 15:08 • 27/03 Ես չէի կարող շնորհակալություն չհայտնել Տիխանովսկայային, որը դահլիճում պաշտպանում էր Հայաստանի շահերը. Ալեն Սիմոնյան Պետք է ասեմ, որ նույնիսկ պահ եղավ, որ երբ Ադրբեջանի գործընկերն ինչ-որ բան ասաց, նույնիսկ կարիք չունեի դրան պատասխանելու, քանի որ իրար հերթ չտալով պատասխանեցին ԵՄ տարբեր ներկայացուցիչներ, տարբեր փորձագետներ:
-
Իրադարձային 10:19 • 25/03 Crocus City Hall-ի գործով կալանավորվածներից մեկը փետրվարին լուսանկարներ էր հրապարակել Ստամբուլից Մերձմոսկովյան Crocus City Hall համալիրում ահաբեկչություն կատարելու համար մեղադրվողներից մեկը՝ Շամսիդին Ֆարիդունին, Instagramում Ստամբուլից լուսանկարներ էր հրապարակել։ Այս մասին գրում է kommersantruնՓետրվարի 23ի
-
Իրավունք 09:03 • 25/03 Մոսկվայի դատարանը երկու ամսով կալանավորեց «Կրոկուս»-ի գործով անցնող չորս անձի, նրանցից երկուսն ընդունել են իրենց մեղքը (լուսանկարներ) Նշվում է, որ նրանք կալանքի տակ կմնան մինչև մայիսի 22-ը։ Նրանցից երկուսն ամբողջությամբ ընդունել են իրենց մեղքը, նրանց սպառնում է ցմահ ազատազրկում։
-
Իրադարձային 19:22 • 22/03 Որքանո՞վ են հավաստի Հայաստանում ամենաշատ որոնվող կայքերի մասին Ahrefs-ի աղմուկ հանած տվյալները, ի՞նչ պատկեր են ցույց տալիս մյուս հաշվիչ կայքերը Semrush-ի տվյալներով ոչ մի գեմբլինգ կայք չի գտվում ամենաշատ այցելվող կայքերի ցանկում։ Այստեղ պետք է հաշվի առնել այն հանգամանքը, որ տվյալների վրա որոշակի ազդեցություն կարող է ունենալ նաեւ SEO գործիքների կիրառումը։
-
Սպորտ 09:25 • 26/03 Հայտնի է՝ որ ֆուտբոլիստն է գրավ վճարել Դանի Ալվեշի համար Աղբյուրի փոխանցմամբ՝ ինքը՝ Դանի Ալվեշը, պարտքերի ու բանկային սառեցված հաշիվների պատճառով այդքան գումար չի ունեցել։ Մեմֆիս Դեպայը բրազիլացի ֆուտբոլիստի հետ ընկերացել է 2021/2022 մրցաշրջանում «Բարսելոնայի» կազմում նրանց համատեղ ելույթների ժամանակ։
-
Մամուլի տեսություն 10:52 • 23/03 Ինչու է Նիկոլ Փաշինյանը գնում Մոսկվա. «Փաստ» «Փաստ» թերթի տեղեկություններով, Նիկոլ Փաշինյանը կմեկնի Մոսկվա ու կմասնակցի Եվրասիական տնտեսական միության հոբել յանական գագաթաժողովին: Մեր աղբյուրների փոխանցմամբ, այս հարցը բավական թեժ քննարկումների առիթ է դարձել ՔՊ վարչության վերջին նիստերից մեկում:
-
Իրադարձային 11:44 • 22/03 Հունգարիայի վարչապետը չի բացառել, որ Արևմուտքը 2-3 ամսից կորոշի զnրք ուղարկել Ուկրաինա Հունգարիայի վարչապետ Վիկտոր Օրբանը, ելույթ ունենալով Radio Kossuthի եթերում, չի բացառել, որ 23 ամսից արևմտյան զորքերը կլինեն Ուկրաինայում, քանի որ հակամարտության նախկին զարգացումումները ցույց են տալիս, որ սկզբում անհավ
-
Իրադարձային 13:10 • 23/03 «Կրոկուս»-ի գործով ձերբակալվածներից չորսը հայտնաբերվել են Ուկրաինայի հետ սահմանից ոչ հեռու. ՌԴ ՔԿ Ավելի վաղ հաղորդվել էր, որ ՌԴ ԱԴԾ տնօրեն Բորտնիկովը Պուտինին զեկուցել է 11 մարդու այդ թվում՝ 4 ահաբեկիչների ձերբակալության մասին, որոնք անմիջական մասնակցություն են ահաբեկչությանը։
-
Իրավունք 10:16 • 26/03 Սանկտ Պետերբուրգի բնակչին օդանավակայանում ձերբակալել են Crocus-ի վերաբերյալ գրառումների համար. նա պատրաստվում էր Հայաստան մեկնել Սանկտ Պետերբուրգի բնակիչ, հայտնի դեկորատոր Նիկոլայ Կոնաշենոկին ձերբակալել են «Պուլկովո» օդանավակայանում, որտեղից մտադիր էր Հայաստան թռչել Մոսկվայով։ Այս ամսին գրում է kommersantruնԱվելի վաղ Նիկոլայ Կո
Սպորտ
-
16:24 • 28.03.24 Ֆրանսիական առագաստանավը օլիմպիական ջահը կտեղափոխի Միջերկրական ծովով
-
11:37 • 28.03.24 Դանա Ուայթը պատմել է՝ ինչպես է մեկ գիշերում 3 մլն դոլար կորցրել
Իրադարձային
-
18:37 • 28.03.24 ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ճանապարհներ․ Լարսը բաց է
Մշակույթ
-
12:36 • 27.03.24 Եվա Մենդեսը պատմել է՝ հանուն ում է հրաժարվել կինոկարիերայից
Գիտություն/տեխնիկա
-
11:05 • 27.03.24 Mercedes-Benz-ը թարմացրել է G-Class-ը (լուսանկարներ)