Չարենցին ու պատմությունը խեղաթյուրելով. Դավիթ Գասպարյանի հակագիտական կեցվածքը
Երեկ UCLA (Լոս Անջելեսի համալսարան)-ում գրականության դոկտոր Դավիթ Գասպարյանի Չարենցին նվիրված դասախոսության ժամանակ, նրան մի ուսանող հարցրել է, թե՞ որտեղ են առաջին անգամ տպագրվել Չարենցի էրոտիկ բանաստեղծությունները, և նա պատասխանել է՝ իր կազմած «Գիրք մնացորդաց» գրքում 2012-ին հրատարակված: Նրան կրկին հարցրել են՝ բայց չէ՞ որ տպվել է մինչ դա «Ինքնագիր» հանդեսում: Գասպարյանը պատասխանել է թե այնտեղ աղճատված է տպագրվել:
Գասպարյանը կոչումներով գիտնական է, սակայն գիտնականի նյութը ուսումնասիրելու բարեխեղճություն չունի և եթե մի տեղ ստում է, ուրեմն, նրա մյուս ուսումնասիրություններն էլ չես վստահի:
Այսպես, իր «Գիրք մնացորդացի» ծանոթագրություններում չի նշում, որ օրինակ «Արմիկ, Արմիկ» և «էրոտիկ երգ» շարքերը և ևս մեկ բանաստեղծություն՝ «Ափերիս մեջ ծծերիդ» տպագրվել են «Բնագիր» հանդեսի 8-րդ համարում 2004-ին(այստեղ՝ ինքնագիր բլոգում), իսկ «Էրոտիկ երգը» հետագայում նաև Ջեյմս Ռասելի Armenian and Iranian Studies ԱՄՆ-ում 2004-ին հրատարակած գրքում, ապա նաև «Ինքնագիր» հանդեսի 5-րդ համարում 2008-ին(այստեղ՝ «Եղիշե Չարենցի անտիպ բանաստեղծությունների արխիվից»): (նաև Գասպարյանը հավակնելով Չարենցի անտիպ և չհավաքված գործերի միակ հրատարակողը լինել, «Գիրք մնացորդացից» դուրս է թողել Ռասսելի և «Ինքնագրի» հրատարակած Չարենցի միասեռական թեմայով և էրոտիկ այլ բանաստեղծություններ):
Սակայն իր նախանձը ու զայրույթը, որ իրենից առաջ կամ իրենից բացի այլ մարդիկ էլ են Չարենցի անտիպներ հրատարակել ու ուսումնասրել, չի կարողացել զսպել ու գրքի առաջաբանում հարձակվում է Ռասսելի ու Ինքնագրի վրա «Չարենցի նոր դեմքը բացահայտելու կոչված վարկաբեկված և գռեհկաբարո «ինքնագիրը» (2008, թիվ 5) իր բարոյախոսի անունից բարբառում է. «Պրոֆեսոր Ռասելը հրապարակելով Չարենցի անտիպները, բացում է բանաստեղծի մեկ այլ կերպար, որ թաքցվել է հայ ընթերցողից»....Նույն այս «տրիբունը» Չարենցին հռչակում է «բազմասեռական» և դրանով նրան դարձնում իր պատկերացրած «ժամանակակից դեմոկրատիայի խորհրդանիշ».... իրենց սեռական խանգարումներով (շեղումներով) կյանքն ապականող մարդկանց՝ Չարենցին ուղղված ստոր հայացքը....» և այլն(ինչո՞ւ է Դավիթ Գասպարյանը «Ինքնագիրը» որակում վարկաբեկված, ընդունելության քննություններին կաշա՞ռք է վերցրել, բռնվե՞լ է, հետո Ներքին գործերի նախարարի միջնորդությամբ ազատվե՞լ է պատասխանատվությունից, թե՞ ինստիտուտում սեսյաներին ուսանողների գնահատականները փողով է դրել):
Ուրեմն Գասպարյանը առաջաբանում ակամա խոստովանում է որ իրենից առաջ հրապարակվել են Չարենցի այս անտիպները «Ինքնագրում», ուրեմն «Գիրք մնացորդացի» մեջ ճշմարտությունը իմանալու համար ոչ թե պետք է կարդալ ծանոթագրությունները, այլ Գասպարյանի զգացմունքները, որոնք չի կարողացել զսպել և ցույց տվել իրականությունը:
Գասպարյանի հակագիտականության մյուս հանգամանքը Չարենցի միասեռական կամ բիսեքսուալ թեմայի մեջ է երևում: Լուտանքներ ու վիրավորանքներ է թափում Ռասսելի ու Ինքնագրի վրա որ համարձակվել են խոսել Չարենցի միասեռական բանաստեղծությունների վերաբերյալ և եզարակացնել որ Չարենցը բիսեքսուալ է եղել. «Թամաշայի համար դուք Չարենց-տաճարի դեմ եք ելել, էլ ինչո՞վ եք տարբերվում այն թուրքերից ովքեր հենց վերջերս ձեր իսկ աչքի առջև Ջուղայում խաչքարներ ջարդեցին և պղծեցին մեր ազգային սրբությունները»: (Գասպարյանի մեթոդի որպես հակադրություն խորհուրդ կտամ կարդալ Ռասսելի «Չարենց մարգարե» հոդվածը, որ Չարենցին վերաբերող ամենահետաքրքիր ուսումնասիրություններից մեկն է):
Այս տողերը վկայում են, որ Գասպարյանը գրականությանը՝ իր նյութին վերաբերում է ոչ թե որպես գիտնական, այլ հոգևորական, ով ունի սրբության պատկերացում՝ ասենք սուրբը չի կարող միասեռական լինել, և եթե սրբությունը քանդող փաստ է ներկայացվում, ոչ թե փաստն է քննում, այլ ներկայցնողին՝ հայհոյում նրան սատանա անվանում, էս դեպքում՝ թուրք:
Հիմա փատերը, «ինքանգրում» հրատարակված այս բանաստեղծության մեջ Չարենցը հստակ խոսում է տղաների նկատմամբ իր սեռական հակումի մասին.
V.
Հիմա, լսիր, սկսում եմ իմ ինտիմ
Պոեմն, անհուն, եւ մեղսական, եւ թովիչ:
Սիրում եմ ես, ինչպես գիտես, կոկաին,
Հայտնի եմ ես, որպես անբուժ մորֆինիստ:
Սիրում եմ այլ արհեստական և անհայտ… [մեկ բառ ջնջված է]
Հրապույրներն, ալկոհոլից մինչև հաշիշ…[վերջին բառը ջնջված է և
փոխարինված մեկ այլ, անընթեռնելի բառով]
Բայց, ինձ համար լուսե ցնորք է անհաս
Վեշտասնամյա պատանու սերն արևոտ
[ջնջված է, փոխարինված «արեւի»-ո՞վ]
Եվ ոչ մի կին, գեղեցկուհի լինի, թե
Մի տրփուհի աստվածածին կրքերն
Չարժե սիրած մի պատանու մանկատես
Բարով մարմինն, աստվածային ու գերիչ:
Չկա ոչինչ, որ գեղեցիկ լինի, քան
Ոսկեցողուն մարմինը մերկ տղայի,
Տասնևչորսից մինչև տասնհինգ տարեկան,
Արեւագույն, որպես սրինգ, հմայիչ:
Դրանից չէ, որ հնագույն Հոմերից
Մինչև Գյոթե, մինչև Ուայլդ ու Չարենց
[այստեղ նախորդ և հաջորդ հատվածները բաժանված են գծով,
հավանաբար` էջի ծալքի հետքն է]
Քանի վսեմ և հանճարեղ մարդ՝
Այդ վայելքին զոհել է կյանք գույք, անուն:
Ամենատես Լեոնարդն է խմել թույն՝
Հալածանքի մրուր, հանուն այդ սիրո,
Վինկելմանն է, էստետն այդ նոր, մեծագույն՝
Մահվել է դրան, խոցված բազում վերքերով:
Եվ վերջապես գեղեցկության ու փառքի
Վերջին արքան և ինքնակալն իսկական
Տվեց թե երգ, թե մեծությունը թե վառ՝
Ուայլդն էր այն ՝ վերջին էստետն՝
Եվ ես՝ մեր խեղճ նաիրյան աշխարհի
Պոետս անօգ՝ անպատմուճան մի արքա.
Իբրեւ վերջին ասպետ՝ սերվածս մարդկային
Հանճարակիր ընտանիքից ահարկու (՞),
Վերջին հելլեն՝ կոմունիզմի այս դարում:
Վերջին էստետ՝ աղբանոցյալ պառնասում՝
[մի բառ ջնջված է, վերևում ավելացված է «պառնասում»]
Վայելեցի սերն այդ՝ [միակ] լույս մի, -
[հաջորդ էջ]
Եվ այրական կիրք՝
Ըմպելով մաղձ, ապա, և սև մի ցասում՝
Անասնական թաբուների կողմից խեղճ,
Արևատենչ ու շնչազ[ուրկ (՞)] այրերի
Որոնք սիրո, գեղեցկության ցոլքի… տեղ
[ջնջված բառ, վերևում անընթեռնելի բառ է ավելացված,
որն ավարտվում է -տեղ արմատով ]
Նստուկն են մեծ պաշտում՝ կանանց
Եվ ստինքով՝ ամուսնական անկողնում սեփական
…իներով ամեն գիշեր միասին
Իրար քթի բույրեր են թողնելու
Եվ մերձենում, իբրև երկու ամուսին:
Օ, մարդկային գեղեցկություն ընտանեկան,
Օրինական, թույլատրված «մաքուր» սեր,
Ես բրոնզյա մարմնի մեկ…
[ամբողջ տողը ջնջված է]
Թող վայելի քեզ տեսնելով
Ես պարմանու մարմինն եմ լոկ երազել…
«Ինքանգրում» հրատարակված մեկ այլ բանաստեղծության մեջ միասաեռական թեման ավելի ենթատեքստային է, բայց այդ ենթատեքստը կընթերցի յուրաքանչյուր միջին ընդունակություններով անձ, եթե տեղյակ է Պոլ Վերլենի և Արթուր Ռեմբոյի սիրային կապի մասին.
Սեր
(Սոնետ):
Օ, խեղճ հոգի՛ սա այսպե՛ս է…
Պոլ Վերլեն
Դուք երազվել ես ինձ իմ օրերում այն դեռ,
Երբ ընդջրյա մեղսոտ շուշանների նման՝
Իմ իրանյան հոգու պարտեզներում ամա
Դեռ նոր էին բացվում մութ կրքերի վարդեր:
Ինձ հարազատ էին և սիրելի արդեն
Ձեր երգերի հետ՝ ձեր մեղսահմա
Անտի(կ)ական սիրո գեղեցկությունն անմահ,
Որ գաղտնաբույր հրով ինձ կախարդեց:
Ով ֆավնակիրք Վերլեն եւ մանկամարդ Ռեմբո,
Ձեր երգերի նման՝ ձեր կրքերի տարբեր՝
Երկու անհաշտ բուրմունքն էլ իմ մեջ վառվեց:
Եվ- անհնար սիրո այդ կրկնաթույն տենդում-
Իբրև Ռեմբո- որքան եմ ես ինձ տրվել-
Եվ ընդունել ես ինձ՝ իբրև Վերլեն…
Լսել եմ կարծիքներ, որ Չարենցը իր ինտիմ, պոռնոգրաֆիկ և էրոտիկ բանաստեղծությունները գրել է իր համար նպատակ չունենալով հրապարակել կամ մեկ ուրիշին ցույց տալ, հետևաբար դրանք հրապարակելը էթիկայի խախտում է: Չարենցը նրանց էլ է պատասխանել.
Եթե ոեւէ բերումով սույն
գրություններն ընկնեն հասկա-
ցող մեկի ձեռն՝ պահել խնամքով
և միայն իմ մահից հետո՛
հանձնել մեր թանգարանին:
Ոչ մի դեպքում չոչնչա-
ցնել: Լավ է հանձնել ուր
լինի անգամ իմ կյանքի օրով,
իմանալով որ սրանք ինձ
կկորցնեն11 – քան ոչնչացնել:
Չարենց
1936.19.X
Գասպարյանը իհակե չի կարող անտեսել, ասել՝ չկան Չարենցի այս բանաստեղծությունները, բայց ակնհայտ բանը ժխտում է, որ դրանց մեջ հոմոսեքսուալ հակում կա ու ինչ որ տեղեր անհիմն մեկնաբանություններ էր տվել, թե անտիկ մշակույթի նկատմամբ վերաբերմունք է, կամ նման ինչ որ բան:
Չարենցի բիսեքսուալության վերաբերյալ վկայում է նաև Լեռ Կամսարը մի նամակում գրելով, որ Չարենցը սկսել էր սեռերի մեջ տարբերութոյւն չդնել. «երբ սեռական կյանքում այլասերվեց, խտրություն չդնելով մարդկային երկու սեռերի միջեւ»(տես այստեղ): Եթե ուսումնասիրողներ լինեն, կհայտնաբերեն նաև այլ փաստեր Չարենցի սեռական նախընտրությունների վերաբերյալ: Սակայն ոչ մի փաստարկ չի փոխի Գասպարյանի «հավատը», եթե հարցնեն այս վկայության մասին, կսկսի հայհոյել հիմա էլ Լեռ Կամսարին:
Լիներ ցենզուրա և չհրապարակվեին ոչ Լեռ Կամսարի հուշերը, ոչ էլ Չարենցի հոմոսեքսուալ բանաստեղծությունները: Բայց ի՞նչ անես, հրապարակվել է ու Գասպարյանը «սրբությունը» պահպանելու համար աղմուկ հանելով փորձելու է հնարավորություն չտալ ընթերցել ճշմարտությունը: Լավ, ինքն իրեն համոզեց, թե Չարենցին «փրկեց» միասեռկաան լինելուց, բայց ինչպե՞ս է թաքցնելու Չարենցի բանաստեղծություններում ոչցենզուարային բառերը, որոնք եթե այլ գրող օգտագործի, Գասպարյանը կհայհոյի, անպետք կհանի որպես գռեհկաբանություն: Այստեղ սկսվում է Գասպարյանի անձի երկփեղկվածությունը, գուցե եռափեղկվածությունը՝ մեկը՝ բարոյախոս Գասպարյանն, մյուսը Գասպարյանի սուրբ Չարենցը, որ գրեթե բարոյախոսի հետ նույն անձն է, էն մյուսն էլ Չարենց հրապարակողը.
«Գիրք մնացորդացի» առաջաբանում մի գլխում ինքն իրեն Չարենց է զգում ու մի ամբողջ գլուխ՝«Չարենցը պահանջում է», Չարենցի անունից խոսում է. «Մաքրեք ձեր լեզուն ամեն տեսակի գռեհկաբանությունից, ամեն տեսակի հայհոյաբանությունից: Անգամ բարբառախոսությունն է տհաճ» և այլն:
իսկ չորս էջ հետո նույն առաջաբանի վերջում բացատրում է, թե ինչ է նշանակում <…> պայմանական նշանը. «անբարեկիրթ բառերի առանձին տառերի փոխարեն դրվել է համապատասխան քանակությամբ կետեր»: Այսինքն Չարենցի գրած գռեհկաբանությունները, որոնց դեմ Չարենցի անունցի գոռգոռում էր, ինքն իր ձեռքով խմբագրել է:
Գասպարյանի համար նույնիսկ «շինել» բայը այնքան անբարեկիրթ է, որ նա Չարենցի բնագրի մեջ այդ բառը փոխարնում է նշանով շի<.>նեմ:
Արմիկ, ուզում եմ, որ գաս
Շորերըդ հանես -
Եւ մերկ նըստես վըրաս -
Համարձակ անես,
Ինչքան չքնաղ կլինես
Երևի դու մերկ.-
Փոքրիկ մանկան նման,
Հասուն-ինչպես բերք։
Արմիկ, ուզում եմ քեզ հետ
Մեն-մենակ լինեմ,
Հետո քեզ շի<.>եմ…
Գրկեմ մարմինդ տկլոր,
Որ տեգիս
Հպվեն կոնքերդ կլոր…
Ու այդպես, Գասպարյանը Չարենց «սրբությունը» մաքրում է Չարենց «գռեհկաբանություններից» քանդելով բանաստեղծությունները՝ ո<.>իդ», պ<.>, կ<..>րս, ք<.>նեմ: Օգտվեմ իր համեմատությունից՝ քանդելով բանաստեղծությունները ինչպես ազերիները Ջուղայի խաչքարերը:
Իսկ Բնագիր ու Ինքնագիր հանդեսները առանց աղճատելու նույնությամբ տպագրել են Չարենցի ձեռագրերը իրենց թույլ չտալով մտնել Չարենցի տեքստի մեջ ու էնտեղ պայմանական նշաննաեր դնել՝ տես այստեղ:
ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ
Տեսանյութեր
Չեմ կարծում, որ Ռուսաստանը կպատժի Հայաստանին. Մաքսիմ Վասկովը՝ «Միր» քարտերի արգելափակման մասին
Այսօր տարբեր շրջանակներում քննարկում են Հայաստանի աստիճանական ուկրաինացման սցենարը. Սերգեյ Պանտելեև
Պաշտոնական Երևանից հնչում են Թուրքիայի և Ադրբեջանի օրակարգի հայտարարություններ. քաղաքագետը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին
Երկրում շատ շենքեր են կառուցվել. մարզպետը` Շուռնուխում 3 տարի չկառուցվող տների մասին
Եգիպտոսի աջակցության կարիքը ունենք Գազայի գոտի մարդասիրական օգնություն տեղափոխելու համար. Փաշինյան
ՀՀ-ում բացի ՀՀ կառավարությունից այլ կառավարություն գոյություն ունենալ չի կարող․ Փաշինյան
Ռուս-թուրքական մեղրամիսը կարծես ավարտվում է, հարց է՝ Հայաստանը կարո՞ղ է օգտվել․ Ռուբեն Մելքոնյան
Բացահայտելով ուժեղ գործատուի գաղտնիքները․ Երևան մոլը` Career city fest 2K24-ին․
Փաշինյանը շեն տուն հարս չի եկել, ավեր տուն է հարս եկել․ քաղաքացին՝ Տավուշի գյուղերի մասին
«Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա»-ն լուրջ դեր է խաղում Հայաստանում գիտական ներուժի զարգացման ուղղությամբ
Մոսկվայի գործողության գլխավոր նպատակն էր ներքին պայթյուն առաջացնել ՌԴ-ում կրոնական հողի վրա. Հայկ Նահապետյան
Վրաստանի վարչապետի հետ քննարկել ենք սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները․ Փաշինյան
Առանց վերապահումների աջակցում եմ ՀՀ տարածքային ամբողջականությանը․ Կոբախիձե
Տեղի է ունենում անցում պատմական Հայաստանից դեպի իրական Հայաստան. Փաշինյան
Ակադեմիական քաղաքը մետրո ու տրամվայ է ունենալու, երթուղին կսկսի «Սասունցի Դավիթ» կայարանից․ նախարար
4 գյուղ հանձնելը խաթարելու է Տավուշի պաշտպանական գիծը՝ դուռ բացելով Բաքվի հաջորդ հարձակման համար․ Տիգրան Աբրահամյան
Հայաստանը իր տարածքից զիջելու ոչինչ չունի, այն ինչ մերն է, մերն է․ Անդրանիկ Քոչարյան
Փողոցային գործողություններ, աշխատանք՝ համակիրների հետ․ օգտագործելու ենք մեր ողջ գործիքակազմը․ Սեյրան Օհանյան
Փաշինյանի հակասահմանադրական գործողությունների վերաբերյալ իրավական մեխանիզմները կարող են գործել իշխանափոխությունից հետո. Սիրանուշ Սահակյան
Միակ իրավական հիմքը՝ որտեղ է սկսվում Հայաստանը և ավարտվում Ադրբեջանը, Ռուսաստանում է․ Գարիկ Քեռյան
Քարտեզների վերաբերյալ որևէ համաձայնություն Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև չկա. Փաշինյան
30 մլն դոլարի ներդրում. հանքանյութից՝ վերջնական արտադրանք. Երևանի ոսկերչական ֆաբրիկայի ցուցանիշները
Քարտեզներ են տպել և ցրել ժողովրդի մեջ և այդպես Խորհրդային Ադրբեջանին տվել անկլավներ. քարտեզագետ
Հարմարավետ ու ապահով․ Zover Estates-ի կողմից Ավանում կառուցվող Leveloft թաղամասը շուտով պատրաստ կլինի
ՆԱՏՕ-ն աջակցում է Հայաստանի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը. գլխավոր քարտուղար
Շաբաթվա վերջում պատերազմ կլինի, եթե ոչինչ չանենք, հետո ինձ կասեք՝ մենք գյուղացի էինք, բա դու՞ք․ Փաշինյան
Պետք է թույլ չտանք պшտերшզմի սկսում․ սահմանազատման գործընթացը մտնում է գործնական փուլ․ Փաշինյան
Որ ասում են` Տավուշի գյուղերը ուզում է տա, մարզում Խրեմլու անունով գյուղ կա՞, ո՞վ է ղեկավարը․ Փաշինյան
Մենք ուզում ենք շփման գիծը փոխարինել սահմանով, այն իրավական պարիսպ կկառուցի․ Փաշինյանը՝ Կիրանցում
Բաքուն չի նահանջելու, մենք պետք է կանգնենք սահմանին ու պահանջող լինենք. Փաշինյան
Մենք դավաճան ու հող ծախող չենք, ժողովուրդ ջան, թողեք այս ճանապարհով գնանք. Փաշինյանը` տավուշցիներին
Մենք կկորցնենք մեր բոլոր սահմանները, եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ. Փաշինյան
Հավանական է, որ հաջորդ իշխանությունը ՀՀ-ում լինի Արևմուտք-Ռուսաստան կոնսենսուսով՝ ինչպես 2018-ին․ Վիգեն Հակոբյան
Մեզ համար Երևանը հատուկ դեր է խաղում ԱՊՀ-ում և Հարավային Կովկասում.Ղազախստանի ԱԳ նախարար
Մենք չիրացված մեծ հնարավորություններ ունենք. Միրզոյանը՝ հայ-ղազախական հարաբերությունների մասին
Քաղաքն այլանդակել ես թույլ չեմ տալու. Ավինյանը՝ անօրինական շինությունների մասին
Պետք է սկսենք խզել պայմանագրերը, մանկապարտեզներում թերացումներ ունենք. Ավինյան
Այդ տնկիները քանի՞ տարի են տնկարանում մնալու, որ հետո տեղադրվեն Երևանում. Ավինյանը՝ Բեգոյանին
ՀՀ սոցիալական քաղաքականությունը եղել է նրա համար, որ աղքատը շարունակի մնալ աղքատ․ Փաշինյան
ՀՀ-ում 60 բուհ կա, պրոբլեմ է. սա նշանակում է 60 ռեկտոր,120 պրոռեկտոր, մի քանի հարյուր դեկան․ Փաշինյան
- 17:12 • 29.03.24 Չեմ կարծում, որ Ռուսաստանը կպատժի Հայաստանին. Մաքսիմ Վասկովը՝ «Միր» քարտերի արգելափակման մասին
- 15:33 • 29.03.24 Այսօր տարբեր շրջանակներում քննարկում են Հայաստանի աստիճանական ուկրաինացման սցենարը. Սերգեյ Պանտելեև
- 17:15 • 28.03.24 Պաշտոնական Երևանից հնչում են Թուրքիայի և Ադրբեջանի օրակարգի հայտարարություններ. քաղաքագետը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին
- 14:33 • 28.03.24 Երկրում շատ շենքեր են կառուցվել. մարզպետը` Շուռնուխում 3 տարի չկառուցվող տների մասին
- 12:19 • 28.03.24 Եգիպտոսի աջակցության կարիքը ունենք Գազայի գոտի մարդասիրական օգնություն տեղափոխելու համար. Փաշինյան
- 12:03 • 28.03.24 ՀՀ-ում բացի ՀՀ կառավարությունից այլ կառավարություն գոյություն ունենալ չի կարող․ Փաշինյան
- 20:49 • 27.03.24 Ռուս-թուրքական մեղրամիսը կարծես ավարտվում է, հարց է՝ Հայաստանը կարո՞ղ է օգտվել․ Ռուբեն Մելքոնյան
- 16:05 • 26.03.24 Բացահայտելով ուժեղ գործատուի գաղտնիքները․ Երևան մոլը` Career city fest 2K24-ին․
- 14:30 • 26.03.24 Փաշինյանը շեն տուն հարս չի եկել, ավեր տուն է հարս եկել․ քաղաքացին՝ Տավուշի գյուղերի մասին
- 13:02 • 26.03.24 «Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա»-ն լուրջ դեր է խաղում Հայաստանում գիտական ներուժի զարգացման ուղղությամբ
- 20:45 • 25.03.24 Մոսկվայի գործողության գլխավոր նպատակն էր ներքին պայթյուն առաջացնել ՌԴ-ում կրոնական հողի վրա. Հայկ Նահապետյան
- 15:24 • 25.03.24 Վրաստանի վարչապետի հետ քննարկել ենք սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները․ Փաշինյան
- 15:23 • 25.03.24 Առանց վերապահումների աջակցում եմ ՀՀ տարածքային ամբողջականությանը․ Կոբախիձե
- 10:34 • 25.03.24 Տեղի է ունենում անցում պատմական Հայաստանից դեպի իրական Հայաստան. Փաշինյան
- 14:55 • 22.03.24 Ակադեմիական քաղաքը մետրո ու տրամվայ է ունենալու, երթուղին կսկսի «Սասունցի Դավիթ» կայարանից․ նախարար
- 20:44 • 21.03.24 4 գյուղ հանձնելը խաթարելու է Տավուշի պաշտպանական գիծը՝ դուռ բացելով Բաքվի հաջորդ հարձակման համար․ Տիգրան Աբրահամյան
- 14:25 • 21.03.24 Հայաստանը իր տարածքից զիջելու ոչինչ չունի, այն ինչ մերն է, մերն է․ Անդրանիկ Քոչարյան
- 13:25 • 21.03.24 Փողոցային գործողություններ, աշխատանք՝ համակիրների հետ․ օգտագործելու ենք մեր ողջ գործիքակազմը․ Սեյրան Օհանյան
- 12:02 • 21.03.24 Փաշինյանի հակասահմանադրական գործողությունների վերաբերյալ իրավական մեխանիզմները կարող են գործել իշխանափոխությունից հետո. Սիրանուշ Սահակյան
- 20:42 • 20.03.24 Միակ իրավական հիմքը՝ որտեղ է սկսվում Հայաստանը և ավարտվում Ադրբեջանը, Ռուսաստանում է․ Գարիկ Քեռյան
- 17:19 • 20.03.24 Քարտեզների վերաբերյալ որևէ համաձայնություն Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև չկա. Փաշինյան
- 15:22 • 20.03.24 30 մլն դոլարի ներդրում. հանքանյութից՝ վերջնական արտադրանք. Երևանի ոսկերչական ֆաբրիկայի ցուցանիշները
- 12:58 • 20.03.24 Քարտեզներ են տպել և ցրել ժողովրդի մեջ և այդպես Խորհրդային Ադրբեջանին տվել անկլավներ. քարտեզագետ
- 12:11 • 20.03.24 Հարմարավետ ու ապահով․ Zover Estates-ի կողմից Ավանում կառուցվող Leveloft թաղամասը շուտով պատրաստ կլինի
- 14:08 • 19.03.24 ՆԱՏՕ-ն աջակցում է Հայաստանի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը. գլխավոր քարտուղար
- 12:12 • 19.03.24 Շաբաթվա վերջում պատերազմ կլինի, եթե ոչինչ չանենք, հետո ինձ կասեք՝ մենք գյուղացի էինք, բա դու՞ք․ Փաշինյան
- 12:12 • 19.03.24 Պետք է թույլ չտանք պшտերшզմի սկսում․ սահմանազատման գործընթացը մտնում է գործնական փուլ․ Փաշինյան
- 12:11 • 19.03.24 Որ ասում են` Տավուշի գյուղերը ուզում է տա, մարզում Խրեմլու անունով գյուղ կա՞, ո՞վ է ղեկավարը․ Փաշինյան
- 11:49 • 19.03.24 Մենք ուզում ենք շփման գիծը փոխարինել սահմանով, այն իրավական պարիսպ կկառուցի․ Փաշինյանը՝ Կիրանցում
- 11:47 • 19.03.24 Բաքուն չի նահանջելու, մենք պետք է կանգնենք սահմանին ու պահանջող լինենք. Փաշինյան
- 11:42 • 19.03.24 Մենք դավաճան ու հող ծախող չենք, ժողովուրդ ջան, թողեք այս ճանապարհով գնանք. Փաշինյանը` տավուշցիներին
- 11:41 • 19.03.24 Մենք կկորցնենք մեր բոլոր սահմանները, եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ. Փաշինյան
- 20:50 • 18.03.24 Հավանական է, որ հաջորդ իշխանությունը ՀՀ-ում լինի Արևմուտք-Ռուսաստան կոնսենսուսով՝ ինչպես 2018-ին․ Վիգեն Հակոբյան
- 14:35 • 18.03.24 Մեզ համար Երևանը հատուկ դեր է խաղում ԱՊՀ-ում և Հարավային Կովկասում.Ղազախստանի ԱԳ նախարար
- 14:31 • 18.03.24 Մենք չիրացված մեծ հնարավորություններ ունենք. Միրզոյանը՝ հայ-ղազախական հարաբերությունների մասին
- 11:21 • 18.03.24 Քաղաքն այլանդակել ես թույլ չեմ տալու. Ավինյանը՝ անօրինական շինությունների մասին
- 11:13 • 18.03.24 Պետք է սկսենք խզել պայմանագրերը, մանկապարտեզներում թերացումներ ունենք. Ավինյան
- 11:11 • 18.03.24 Այդ տնկիները քանի՞ տարի են տնկարանում մնալու, որ հետո տեղադրվեն Երևանում. Ավինյանը՝ Բեգոյանին
- 18:32 • 16.03.24 ՀՀ սոցիալական քաղաքականությունը եղել է նրա համար, որ աղքատը շարունակի մնալ աղքատ․ Փաշինյան
- 18:30 • 16.03.24 ՀՀ-ում 60 բուհ կա, պրոբլեմ է. սա նշանակում է 60 ռեկտոր,120 պրոռեկտոր, մի քանի հարյուր դեկան․ Փաշինյան
Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա
-
Իրադարձային 21:27 • 28/03 Տարրական և միջին դասարաններում երեխաների թիվն առավելագույնը կլինի 25, իսկ ավագ դասարանում՝ 20․ դա դրական ազդեցություն կունենա կրթության որակի վրա․ Անդրեասյան Նոր չափորոշչի ներդրմամբ պայմանավորված՝ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ, մասնավորապես՝ տարրական դասարաններում հանվել են անբավարար գնահատականները:
-
Իրադարձային 10:10 • 29/03 Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Toyota»-ները Գողացել են իրենց շենքի բակում կայանված «Toyota» մակնիշի ավտոմեքենայի առջևի տարբերանշանը, կողային հայելու պլաստմասե պաշտպանիչը և իր կողմից շահագործվող մեկ այլ «Toyota» մակնիշի ավտոմեքենայի առջևի տարբերանշանը։
-
Մամուլի տեսություն 09:43 • 29/03 Որ դեղերը չեն ներառվի էլեկտրոնային դեղատոմսերով վաճառվողների ցանկում․ «Իրավունք» Համաձայն նոր կարգի՝ դեղատները պետք է համապատասխան դեղորայքը տրամադրեն միայն էլեկտրոնային դեղատոմսի առկայության պայմաններում, ինչը լրջագույնս դժգոհությունների տեղիք է տվել, հաշվի առնելով, որ այդ ցանկը եկող տարվանից էլ ավելի է ընդլայնվելու:
-
Իրադարձային 15:25 • 29/03 Ադրբեջանական հեռուստաալիքը պարզաբանել է՝ ինչու չի ցուցադրվել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը Մարտի 28ին ադրբեջանական հեռուստատեսությունը AzTV պետք է եթեր հեռարձակեր հարցազրույցը Ղարաբաղի անջատողական ռեժիմի նախկին ղեկավար Արայիկ Հարությունյանի հետ, որը ներկայումս գտնվում է Բաքվի բանտում։ Սակայն վերջերս հայտարա
-
Քաղաքականություն 10:24 • 29/03 Ելք ՀԱՊԿ-ից և ԵԱՏՄ-ից. Հայաստանի ղեկավարությունը սկսում է արտահայտել այն մտքերը, որոնցով Փաշինյանը ստեղծել էր իր «Ելք» շարժումը. Լավրով Երբ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ընդդիմություն էր և ղեկավարում էր իր ստեղծած շարժումը, որը, բոլորը գիտեին, կապ ուներ Սորոսի հիմնադրամի հետ, դրա կարգախոսն էր՝ «Ելք» ելք ՀԱՊԿից և Եվրասիական տնտեսական միություն
-
Իրադարձային 09:30 • 29/03 Այսօր Ավագ Ուրբաթ է, տեղի կունենա Խաչելության կարգ Ավագ ուրբաթ օրը Տերը Հուդայի մատնությամբ ձերբակալվեց, ծեծի ու ծաղրի ենթարկվեց և ապա, Իր վրա վերցնելով Ադամի անեծքն ու դատապարտությունը, խաչի վրա մեռնելով, բացեց Իր կողը, և կողից բխած ջրով լվաց մարդու մեղքերը, իսկ բխած արյամբ մեզ գնեց չարի ծառայությունից:
-
Քաղաքականություն 23:42 • 28/03 Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի Նրա խոսքով՝ թեև պաշտպանական ուժերին հաջողվել է զսպել ռուսներին, այնուամենայնիվ, նրանք պատրաստ չեն պաշտպանվել ռուսական մեկ այլ խոշոր հարձակումից՝ առանց գործընկերների օգնության:
-
Քաղաքականություն 23:11 • 28/03 Երբ ժամանակը եկավ մեզ պաշտպանելու՝ ՌԴ-ն չպաշտպանեց․ նորից հույս հայտնեցինք, որ կպաշտպանեն, բայց՝ խաբեցին, վերջում փորձեցին ներքաշել նոր պшտերազմի մեջ արդեն ՀՀ-ում, որպեսզի գան և «փրկեն»․ Սիմոնյան Հայաստանը սառեցրել է իր մասնակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանանք՝ էդ կազմակերպությունը կա թե չկա, գործո՞ւմ է, դուրս է գալիս մեր տարածաշրջանից, պատրաստվու՞մ է գոնե զանգել Ադրբեջանին և ասել, որ Ջերմուկի մոտ զորքերը դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է
-
Քաղաքականություն 13:23 • 28/03 Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում լայնորեն տարածվել է Փաշինյանի` «վտարանդի կառավարության» մասին այսօրվա հայտարարությունը Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում, թելեգրամյան ալիքներում լայնորեն տարածվել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի այսօրվա հայտարարությունն այն մասին, որ ՀՀում բացի ՀՀ կառավարությունից այլ կառավարություն գոյություն ունենալ չի
-
Իրադարձային 21:27 • 28/03 Տարրական և միջին դասարաններում երեխաների թիվն առավելագույնը կլինի 25, իսկ ավագ դասարանում՝ 20․ դա դրական ազդեցություն կունենա կրթության որակի վրա․ Անդրեասյան Նոր չափորոշչի ներդրմամբ պայմանավորված՝ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ, մասնավորապես՝ տարրական դասարաններում հանվել են անբավարար գնահատականները:
-
Քաղաքականություն 09:21 • 28/03 Սամվել Շահրամանյանը Le Figaro-ին ասել է՝ քանի հայ է մնացել օկուպացված Արցախում Մեր տվյալներով՝ այսօր օկուպացված Արցախի Հանրապետության ամբողջ տարածքում 10 կամ 11 հայ է մնացել։ Այս մասին ֆրանսիական Le Figaroի հետ զրույցում հայտարարել է օկուպացված Արցախի Հանրապետության նախագահ Սամվել Շահրամանյան
-
Քաղաքականություն 11:38 • 28/03 ՀՀ-ում բացի ՀՀ կառավարությունից այլ կառավարություն գոյություն ունենալ չի կարող. Փաշինյանը՝ ԼՂ-ից տեղահանվածների մասին (տեսանյութ) Նրանք, ովքեր այդ ուղերձներով հադես են գալիս, նրանք այդ ուղերձներով հանդես գալու հնարավորություն են ունեցել, ասենք ամեն մեկը գնա մի բնակարան վարձի, ցուցանակ կպցնի ասի մենք կառավարություն ենք»,- ասել է նա:
-
Իրադարձային 09:56 • 28/03 Եղանակային վատ պայմանների պատճառով Վրաստանից Հայաստան տանող ճանապարհը փակ է Հաղորդվում է, որ Բքի և վատ տեսանելիության պատճառով Կոդա-Պարծխիսի-Մանգլիսի-Ծալկա-Նինոծմինդա միջպետական ավտոճանապարհի 94-ից 110-րդ կմ (Փարավանի լեռնանցք) հատվածում արգելվում է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների երթևեկությունը:
-
Ժամանց 15:16 • 28/03 Սաուդյան Արաբիան պատմության մեջ առաջին անգամ կմասնակցի «Միսս Տիեզերք» մրցույթին (լուսանկարներ) Սաուդյան Արաբիան «պատմական քայլ» է արել երկիրն այս տարի առաջին անգամ կմասնակցի «Միսս Տիեզերք» գեղեցկության մրցույթին Այս մասին almonitorcomը՝ նկատելով, որ սա տեղի է ունենում այն ֆոնին, երբ խի
-
Քաղաքականություն 12:32 • 28/03 Հայաստանն աշխարհի աչքի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա Վաշինգտոնում, Բրյուսելում և Երևանում ձևական զարմանում են, թե ինչու է ապրիլի 5ին կայանալիք ՀայաստանԵՄԱՄՆ բարձր մակարդակի հանդիպումը «մտահոգություններ» առաջացնում շատերի մոտ։ Այս մասին թելեգրամյան ալիքո
-
Իրադարձային 13:53 • 28/03 Ադրբեջանի ՄԻՊ-ն օկուպացված Ստեփանակերտում հանդիպել է այնտեղ մնացած արցախցիների հետ Ադրբեջանի մարդու իրավունքների պաշտպան Սաբինա Ալիևան օկուպացված Արցախի Հանրապետության մայրաքաղաք Ստեփանակերտում հանդիպել է այնտեղ մնացած արցախցիների հետ։ Նա այցելել է Ադրբեջանի աշխատանքի և սոցիալական պաշտպանութ
-
Մամուլի տեսություն 08:44 • 28/03 Ինչու չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ» «Փաստը» փորձեց կառավարությունից ստանալ պատասխան, թե ինչո՞ւ է արարողակարգային նման «շեղում» թույլ տրվել: Վարչապետի մամուլի քարտուղար Նազելի Բաղդասարյանն ի պատասխան ասաց. «Ես ՀՀ վարչապետի խոսնակն եմ, իրավասու եմ պատասխանել վարչապետի հանդիպումների մասով»:
-
Քաղաքականություն 14:46 • 28/03 Արցախը երբևէ Հայաստանի համար վտանգ չի եղել, դա մանիպուլյացիա է իշխանությունը պահելու համար. Արցախի ԱԺ պատգամավորը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին Նա ասում էր «Արցախը Հայաստան է և վերջ», հիմա սրանք հակասական չե՞ն: Փաշինյանի որ մի ասածը մեկնաբանենք, նա վաղը կարող է 180 աստիճան փոխված հայտարարություն անի, որը այսօրվա հայտարարությանը հակասի:
-
Իրադարձային 10:19 • 25/03 Crocus City Hall-ի գործով կալանավորվածներից մեկը փետրվարին լուսանկարներ էր հրապարակել Ստամբուլից Մերձմոսկովյան Crocus City Hall համալիրում ահաբեկչություն կատարելու համար մեղադրվողներից մեկը՝ Շամսիդին Ֆարիդունին, Instagramում Ստամբուլից լուսանկարներ էր հրապարակել։ Այս մասին գրում է kommersantruնՓետրվարի 23ի
-
Իրավունք 09:03 • 25/03 Մոսկվայի դատարանը երկու ամսով կալանավորեց «Կրոկուս»-ի գործով անցնող չորս անձի, նրանցից երկուսն ընդունել են իրենց մեղքը (լուսանկարներ) Նշվում է, որ նրանք կալանքի տակ կմնան մինչև մայիսի 22-ը։ Նրանցից երկուսն ամբողջությամբ ընդունել են իրենց մեղքը, նրանց սպառնում է ցմահ ազատազրկում։
-
Իրադարձային 19:22 • 22/03 Որքանո՞վ են հավաստի Հայաստանում ամենաշատ որոնվող կայքերի մասին Ahrefs-ի աղմուկ հանած տվյալները, ի՞նչ պատկեր են ցույց տալիս մյուս հաշվիչ կայքերը Semrush-ի տվյալներով ոչ մի գեմբլինգ կայք չի գտվում ամենաշատ այցելվող կայքերի ցանկում։ Այստեղ պետք է հաշվի առնել այն հանգամանքը, որ տվյալների վրա որոշակի ազդեցություն կարող է ունենալ նաեւ SEO գործիքների կիրառումը։
-
Սպորտ 09:25 • 26/03 Հայտնի է՝ որ ֆուտբոլիստն է գրավ վճարել Դանի Ալվեշի համար Աղբյուրի փոխանցմամբ՝ ինքը՝ Դանի Ալվեշը, պարտքերի ու բանկային սառեցված հաշիվների պատճառով այդքան գումար չի ունեցել։ Մեմֆիս Դեպայը բրազիլացի ֆուտբոլիստի հետ ընկերացել է 2021/2022 մրցաշրջանում «Բարսելոնայի» կազմում նրանց համատեղ ելույթների ժամանակ։
-
Քաղաքականություն 13:23 • 28/03 Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում լայնորեն տարածվել է Փաշինյանի` «վտարանդի կառավարության» մասին այսօրվա հայտարարությունը Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում, թելեգրամյան ալիքներում լայնորեն տարածվել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի այսօրվա հայտարարությունն այն մասին, որ ՀՀում բացի ՀՀ կառավարությունից այլ կառավարություն գոյություն ունենալ չի
-
Իրադարձային 21:27 • 28/03 Տարրական և միջին դասարաններում երեխաների թիվն առավելագույնը կլինի 25, իսկ ավագ դասարանում՝ 20․ դա դրական ազդեցություն կունենա կրթության որակի վրա․ Անդրեասյան Նոր չափորոշչի ներդրմամբ պայմանավորված՝ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ, մասնավորապես՝ տարրական դասարաններում հանվել են անբավարար գնահատականները:
-
Իրադարձային 10:10 • 29/03 Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Toyota»-ները Գողացել են իրենց շենքի բակում կայանված «Toyota» մակնիշի ավտոմեքենայի առջևի տարբերանշանը, կողային հայելու պլաստմասե պաշտպանիչը և իր կողմից շահագործվող մեկ այլ «Toyota» մակնիշի ավտոմեքենայի առջևի տարբերանշանը։
-
Մամուլի տեսություն 10:52 • 23/03 Ինչու է Նիկոլ Փաշինյանը գնում Մոսկվա. «Փաստ» «Փաստ» թերթի տեղեկություններով, Նիկոլ Փաշինյանը կմեկնի Մոսկվա ու կմասնակցի Եվրասիական տնտեսական միության հոբել յանական գագաթաժողովին: Մեր աղբյուրների փոխանցմամբ, այս հարցը բավական թեժ քննարկումների առիթ է դարձել ՔՊ վարչության վերջին նիստերից մեկում:
-
Իրադարձային 13:10 • 23/03 «Կրոկուս»-ի գործով ձերբակալվածներից չորսը հայտնաբերվել են Ուկրաինայի հետ սահմանից ոչ հեռու. ՌԴ ՔԿ Ավելի վաղ հաղորդվել էր, որ ՌԴ ԱԴԾ տնօրեն Բորտնիկովը Պուտինին զեկուցել է 11 մարդու այդ թվում՝ 4 ահաբեկիչների ձերբակալության մասին, որոնք անմիջական մասնակցություն են ահաբեկչությանը։
Սպորտ
-
20:10 • 28.03.24 Դրանք կեղծ լուրեր են․ Դեպայի գործակալը՝ Ալվեշի գրավը վճարելու մասին
Մամուլի տեսություն
-
09:14 • 29.03.24 Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են Փաշինյանի այցին․ «Հրապարակ»
-
08:54 • 29.03.24 Արդյոք Դիանա Գալոյանը նոր պաշտոն կստանա․ «Հրապարակ»