Փաստաբանների պալատի գործունեության, խնդիրների, կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու, Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ծանրաբեռնվածության և այլ հարցերի շուրջ Tert.am-ը զրուցեց Փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամ, փաստաբան Երվանդ Վարոսյանի հետ:

-Պարո՛ն Վարոսյան, փետրվարի 11-ին Փաստաբանների պալատի խորհրդի ընտրությունն է տեղի ունենալու: Ի՞նչ կանխատեսում ունեք Դուք և համամի՞տ եք այն կարծիքների հետ, որ ՓՊ-ում ընտրություններն իր աղմուկով չի զիջում խորհրդարանական ընտրություններին:

-Չգիտեմ՝ կիսում եմ այդ կարծիքը, թե ոչ, բայց ընտրություններ են, որոնք հիմնված են բազմակարծության վրա, բայց ես մի փոքր զարմացած եմ, թե ինչ կարևորություն է տրվում այս ընտրություններին: Տպավորություն է, որ կյանքի կռիվ է, բայց իրականում այդպես չէ: ՓՊ-ն, որպես կառույց, փաստաբանության առջև ծառացած խնդիրների լուծման ընդամենը մեկ օղակն է:

-Փաստաբանների պալատի նախագահը համամիտ չէ այն ձևակերպման հետ, որ Փաստաբանների պալատը բաժանված է թևերի, բայց, այնուամենայնիվ, տարակարծություններն ակնհայտ են, և դրանք շրջանառվում են անգամ մամուլում: Ի՞նչ է պատճառը։

-Եթե վերանանք սուբյեկտիվ գործոններից, որոնք այնուամենայնիվ առկա են, խնդիրները թաքնված են Փաստաբանների պալատի կառավարման մարմինների միջև առկա հարաբերություններում: Մասնավորապես, Պալատում գոյություն չունի հակակշիռների և զսպումների մեխանիզմ, կա Պալատի մեկ նախագահ և վերջ: Իրականում այդ հակակշռող մարմինը, որն օրենքի տրամաբանությամբ պետք է լինի խորհուրդը, որպես այդպիսին չկա: Դրա պատճառներից է այն, որ խորհրդի բազմաթիվ անդամներ միաժամանակ ուղղակի կամ անուղղակի աշխատանքային հարաբերությունների մեջ են գտնվում Փաստաբանների պալատի նախագահի հետ: Բնական է, որ ուզեն, թե չուզեն նրանք կաշկանդված են լինելու: Սա խնդիր է, որը հանգեցրել է միահեծան կառավարման, իսկ նման կառավարումը խնդրահարույց է ցանկացած ոլորտում, այն ծնելու է խնդիրներ և ծնեց:

-Եվ որո՞նք են այդ խնդիրները, ի՞նչ գործառնությունների իրականացմանն է խոչընդոտում հակակշռող մարմնի բացակայությունը բացասական առումով:

-Դա հանգեցրեց նրան, որ մենք արդեն, Պալատով հանդերձ թափանցիկություն բղավելով, իրականում փակեցինք ամեն ինչ, տեղեկատվությունը դուրս չի գալիս Պալատից, փաստաբանների համար որևէ բան տեսանելի չէ: Մասնավոր օրինակով ասեմ, որ արդեն մեկ տարի է՝ փորձում եմ պարզել չհարուցված կարգապահական վարույթների ընթացքները, որովհետև խիստ կասկածներ ունեմ, որ նույնանման փաստական հանգամանքների պարագայում շատ փաստաբանների նկատմամբ կարգապահական վարույթներ հարուցվել են, մյուսների նկատմամբ չեն հարուցվել:

Տեղեկատվություն կա, որը գաղտնի է: Օրինակ՝ Հանրային պաշտպանի օժանդակ աշխատողների մասին տեղեկությունը, իսկ իմ փորձը ցույց է տալիս, որ եթե մի բանը գաղտնի է, ուրեմն ինքը իր մեջ պրոբլեմ ունի:

-Խոսեցինք Հանրային պաշտպանի գրասենյակից, ինչի՞ կարիք ունի Հանրային պաշտպանի գրասենյակը, կարծես թե գործունեության շրջանակը շատ մեծ է:

-Հանրային պաշտպանի գրասենյակը շատ ցավալի վիճակում է: Ստեղծվել է մի իրավիճակ, որ հանրային պաշտպանները գերծանրաբեռնված են, ունեն 30-40 քրեական գործեր իրենց վարույթում: Սա նաև հետևանքն է այն բանի, որ հանրային պաշտպանից իրավաբանական օգնություն ստանում են ոչ միայն անվճարունակ անձինք, այլ նաև վճարունակները: Խնդիրները տարբեր են, սրան հանգեցրել է նաև նախաքննական մարմնի դիրքորոշումը, որ ցանկացած պահի գլխացավանքից խուսափելու համար հանրային պաշտպան է ներգրավում գործում։ Մյուս խնդիրը՝ հանրային պաշտպանը չի կարող հրաժարվել իր պաշտպանյալին պաշտպանելուց այն պահից, երբ պարզվի, որ նա վճարունակ անձ է: Սրանք լուծման կարիք ունեն: Սա խնդիր է նոր դաշտ մտած փաստաբանի համար, սրանից տուժում է քաղաքացին, ու նաև փաստաբանը, որովհետև վճարունակ քաղաքացին դիմում է հանրային պաշտպանին:

-Այս խնդիրը գուցե անհամեմատելի է, սակայն անդրադառնանք նաև կարգապահական վարույթներին, որոնք ևս աղմկահարույց են Փաստաբանների պալատում: Հետևում են անգամ ֆեյսբուքյան գրառումներին և հարուցվում են վարույթներ, անելիքները քի՞չ են Պալատում:

-Քանի որ ինձ էլ են կարգապահական պատասխանատվության ենթարկել ֆեյսբուքյան գրառման համար, ես համոզված եմ, որ այդ գործը վաղ, թե ուշ կհասնի Եվրոպական դատարան, սակայն խոսեմ ընդհանուր: Խնդիր կա ՓՊ-ի կողմից իր գործառույթների գիտակցման առումով: Տպավորություն է, որ ՓՊ-ում կարծում են, որ իրենք վարչական մարմին են, որի հիմնական ֆունկցիան կարգապահական վարույթներ հարուցելն է և փաստաբաններին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելը, մինչդեռ այդպես չէ: Շատ ավելի կարևոր խնդիրներ կան լուծելու փաստաբանության համար: Պետք է արձագանքել խնդիրներին, քան ֆեյսբուքյան էջեր ուսումնասիրել, հետևել, թե ով ում քանի անգամ լայք դրեց, ով ում մեկնաբանեց և այլն: Այս իրավիճակը, որքան էլ հումորային լինի, ինքը նաև տխուր է, որովհետև ՓՊ-ն ավելի կարևոր գործառույթներ ունի, քան, օրինակ, ամուսին փաստաբաններին պատվոգիր տրամադրելը, որ դուք ամուսիններ եք: Լրջագույն խնդիրներ կան, դատական համակարգ ունենք, որը համակարգ չէ, և այդ համակարգի գոյություն չունենալն է զրո սարքում փաստաբանի աշխատանքը: Ի վերջո, փաստաբանների հասցեին հնչում են նաև վիրավորական արտահայտություններ, օրինակ, Վճռաբեկ դատարանի նախագահ Մկրտումյանի շուրթերով, ով հրապարակավ հայտարարել է, որ կոռուպցիա չկա դատական համակարգում, իսկ կոռուպցիայի տեսլականի մեղավորը փաստաբաններն են, ովքեր խաբում և փող են վերցնում: Արձագանքել է պետք:

-Ամփոփելով չորս տարին, ի թիվս Ձեր նշած խնդիրների, այնուամենայնիվ, ի՞նչ է առաջին հերթին անհրաժեշտ Փաստաբանների պալատին:

-Առաջին խնդիրը զսպումների և հակակշիռների մեխանիզմն է, եթե դրանք լինեն ՓՊ-ի ներսում և լինի թափանցիկություն, փաստաբանի համար ամեն ինչ տեսանելի լինի, այս երկու հանգամանքը եթե ապահովվի, ապա խնդիրների գերակշիռ մասը կլուծվի ինքն իրեն, անկախ անձերից: