ՌԴ-ում ՀՀ վարորդական իրավունք ունեցողների համար արգելքը ԵԱՏՄ համաձայնագրի խախտում է, նաև մեսիջ Հայաստանին. Էդմոն Մարուքյան

Փոխադրումների ոլորտում աշխատող օտարերկրացիների կողմից ռուսական վարորդական իրավունքներ ստանալու պահանջը չի տարածվի Ղրղզստանի, ինչպես նաև Բելառուսի և Ղազախստանի վրա, որտեղ ռուսերենը պաշտոնական լեզու է: ՌԴ-ում ՀՀ վարորդական իրավունք ունեցող անձինք երթևեկության կանոնների փոփոխության արդյունքում չեն կարող զբաղվել այնպիսի ձեռնարկատիրական գործունեությամբ, որն ուղղակիորեն կապված է տրանսպորտային միջոց վարելու հետ: ԵԱՏՄ  համաձայնագրի, ինչպես նաև միջազգային պայմանավորվածություններում առկա հակասությունների և այլ հարցերի շուրջ Tert.am-ը զրուցել է ԱԺ «Ելք» խմբակցության պատգամավոր Էդմոն Մարուքյանի հետ:

-Պարոն Մարուքյան, Հայաստանը ԵԱՏՄ անդամ է, սակայն ՌԴ-ում օրինակ հայկական վարորդական իրավունքները չեն գործում: Միջազգային պայմանվորվածությունների խախտում կա՞:

-Գոյություն ունի ԵԱՏՄ համաձայնագիր, որը Եվրասիական տնտեսական միության հիմնադիր փաստաթուղթն է, որում շատ պարզ տեքստով գրված է, որ  համաձայնագիրը երաշխավորում է միության անդամ պետությունների միջև աշխատուժի և ծառայությունների  ազատ տեղաշարժը: Դա նշանակում է, որ հայկական ընկերությունները կարող են գնալ, գրանցվել ԵԱՏՄ անդամ երկրներում և ծառայություններ մատուցել Հայաստանի քաղաքացիների միջոցով  և փաստաթղթերով: Այդ երկրները միմյանց փաստաթղթերը ճանաչում են: Հիմա նշված օրենքը, որը ՌԴ պետդուման  մի քանի անգամ հետաձգել էր, հակասում է ԵԱՏՄ համաձայնագրին, իսկ միջազգային  համաձայնագրի և ազգային օրենսդրության միջև երբ հակասություն է լինում, ապա անմիջականորեն գործում է միջազգային համաձայնագրի նորմերը, միջազգային փաստաթղթի դրույթը գերակա է:

Հիմա այդ հայկական վարորդական իրավունքների համար ՀՀ քաղաքացիներին վերաբերող արգելքը  և՛ հակասության մեջ է համաձայնագրի, և՛ ԵԱՏՄ պայմանավորվածությունների:

-Այդ դեպքում, երբ հակասություններ և համաձայնագրի կետերի խախտում կա, ի՞նչ կարող է անել հայկական կողմը, որպեսզի այնտեղ աշխատողների իրավունքները չսահմանափակվեն, վարորդները չտուգանվեն:

-Ես ՌԴ դումայում Հայաստան-Ռուսաստան միջխորհրդարանական հանձնաժողովի նիստի ժամանակ բարձրացրել եմ այդ հարցը և նաև դաշնության ժողովի մեր հանդիպումների ժամանակ եմ  խոսել դրա մասին: Հայաստան վերադառնալուց հետո էլ ես դիմել եմ Եվրասիական տնտեսական միության հանձնաժողովի նախագահ Տիգրան Սարգսյանին, կոնկրետ փաստարկված դրույթներով ներկայացրել եմ , թե ինչպես է այն հակասում ԵԱՏՄ համաձայնագրին և պահանջել եմ, որ քայլեր ձեռնարկի: Նաև Կառավարության ծրագիրը քննարկելու ժամանակ բանավոր դիմել եմ նաև վարչապետին, որ այդքան Մոսկվա է այցելում, Բիշքեկ է այցելում, այդ խնդիրներն այնտեղ բարձրացներ և լուծում տար, և եթե անգամ միութենական  շրջանակներում իրենք չեն կարողանում խնդիր լուծել, իմաստը ո՞րն է մեր անդամ պետություն լինելու, կամ ընդհանրապես նման իշխանություն ունենալու:

-Պարոն Մարուքյան, ՌԴ պետդուման ընդունել է համապատասխան փոփոխություններ, համաձայն որի՝ փոխադրումների ոլորտում աշխատող օտարերկրացիների կողմից ռուսական վարորդական իրավունքներ ստանալու պահանջը չի տարածվի Ղրղզստանի, ինչպես նաև Բելառուսի և Ղազախստանի վրա, որտեղ ռուսերենը պաշտոնական լեզու է: Փաստորեն, այնտեղ էլ պատճառ կա, որ ռուսերենը պետական լեզու չէ Հայաստանում և չի կարող ՀՀ քաղաքացու համար այն պահանջը չեղարկվել:

-Այդտեղ կա ուղերձ այն երկրներին, որտեղ ռուսերենը պաշտոնական լեզու չէ: Ասում են՝ ուզո՞ւմ եք ձեր փաստաթղթերը ճանաչենք, ռուսերենն ընդունեք որպես երկրորդ պաշտոնական լեզու: Իսկ ՀՀ սահմանադրության համաձայն՝ հայերենը միակ պետական լեզուն է Հայաստանում և այլ պաշտոնական լեզու չի կարող լինել:

- Հնարավո՞ր է, որ նման տարբեր սահմանափակումներ դրվեն ինչով և պահանջ լինի, որ ռուսերենը  պետական լեզու ճանաչվի:

- Ըստ էության, այդ պահանջը կա: Անուղղակիորեն այդ մեսիջն ուղղվել է մեզ, բայց մեր Սահմանադրությունը  դա մեզ թույլ չի տալիս: Ու բացի այդ, հայկական կողմը պետք է պահանջի, որ ԵԱՏՄ համաձայնագիրը կյանքի կոչվի, ոչ թե պաշտոնյաներն ու նախարարները հարցազրույցներ տան, որ դե ռուսներն իրավունք ունեն այդպես անել: Զենք են վաճառում հակառակորդ պետությանը, մեր պաշտոնյաները հարցազրույցներ են տալիս և ասում են՝ բիզնես է, հայության դեմ չի ուղղված: Նման աբսուրդ մտքեր են արտահայտում, համաձայնագիր են խախտում ռուսները, էլի մեր  պաշտոնյաները փոխանակ պաշտպանեն մեր շահերը, ասում են՝ իրավունք ունեն: Սա ուղղակի խայտառակություն է:

- Պարոն Մարուքյան, իսկ Տիգրան Սարգսյանից ձեր դիմումի պատասխանը ստացվել է:

-Դեռ պատասխան չեմ ստացել, բայց հետևողական եմ լինելու: