Ատոմակայանը փակելու ԵՄ պայմանն ուղղված է տարածաշրջանում ՀՀ-ի դիրքերի թուլացմանը. փորձագետներ

Հայկական ատոմային էլեկտրակայանի (ԱԷԿ) փակման պայմանը ԵՄ-ի կողմից ուղղված է տարածաշրջանում ՀՀ-ի դիրքերի թուլացմանը. այսօր հրավիրված ասուլիսին նման տեսակետ հայտնեցին  «Ժողովրդի ձայնը» հասարակական ակումբի փորձագետները, ովքեր վստահ են՝ ատոմակայանի փակումը կարող է դառնալ  Հայաստանի ազգային անվտանգության սպառնալիք:

Հասարակական ակումբի փորձագետ Արման Ղուկասյանը հիշեցրեց, որ ԵՄ-ի հետ համաձայնագրից հետո ԵՄ չինովնիկները պարբերաբար հանդես են գալիս հայտարարությամբ, որ ատոմակայանը պետք է փակվի, քանի որ, ըստ նրանց, այն չի համապատասխանում անվտանգության չափանիշներին և հնացած է:

Ղուկասյանը նշեց, որ իրենք մոնիտորինգ են անցկացրել՝ նկատելով որոշակի ճնշումներ Հայաստանի վրա և հիմնվել հայ և ռուս հեղինակավոր փորձագետների գնահատականների վրա:  «Այո՛, Հայաստանը պետք է զարգացնի այլընտրանքային էներգետիկ աղբյուրները, բայց ժամկետներ չկան, գիտենք արևմտյան կառույցները երկակի ստանդարտներով են շարժվում, դրա համար պահելու ենք թեման դիտարկման ներքո»,-ասաց նա:

Արման Ղուկասյանը նկատեց, թե ՀՀ ՊՆ նախին նախարար Վաղարշակ Հարությունյանը հայտարարել էր, որ եթե Արևմուտքն այդքան հետաքրքրված է ԱԷԿ-ով, ապա ինչո՞ւ, երբ 2006թ-ին հայտարարվեց ԱԷԿ-ի թարմացման համար մրցույթ, որևէ երկիր չարձագանքեց, բացառությամբ ՌԴ-ի, որն էլ ստանձնեց պարտավորություն, որպեսզի ԱԷԿ-ի հետագա աշխատանքները շարունակվեն: Այնուհետև, նա մեջբերեց ռուս փորձագետ Ալեքսանդր Լեպեխինի դիտարկումները, ով նշել էր, թե դեռ ականատես կլինենք ԵՄ-ի կողմից տարբեր ճնշումների ՀՀ-ի վրա, որպեսզի ԱԷԿ-ը, որը ՀՀ-ի  40% էներգետիկան է ապահովում, փակվի: Ատոմակայանի փակումը, ըստ նրա, Հայաստանին 20-30 տարի հետ կմղի:

«Ակնհայտ է, որ Արևմուտքի գլխավոր նպատակն է ՌԴ-ին էներգետիկ համաշխարհային առաջնորդությունից հետ մղել»,- ասաց նա և շարունակեց, թե այն տեղեկությունները, թե Մեծամորի ԱԷԿ-ը չի համապատասխանում միջազգային ստանդարտներին, ՄԱԳԱՏԷ–ի կողմից ևս հերքվել է:

«Ժողովրդի ձայնը» հասարակական ակումբի փորձագետը նմանատիպ խնդրի վառ օրինակ է բերում Լիտվան, որն իր «Իգլանինա» ատոմակայանը փակել է ԵՄ-ի հորդորով, երբ վերջինս խոստացել էր նոր ատոմակայան կառուցելու գումար տրամադրել: Արդյունքում, հետագայում ԵՄ-ն որևէ գումար չէր տվել և Լիտվան ստիպված էր եղել 3 անգամ ավելի թանկ գազ գնել:  

«Այսինքն՝ մեր խնդիրն է ուսումնասիրել միջազգային փորձը և հասկանալ, որ այս խնդիրը մեր ազգային անվտանգության կարևոր ուղղություններից մեկն է, և չպետք է տրվել դրսից ուղղորդվող պրովոկացիաններին»,- ասաց նա և հավելեց, թե պետք է լինի հանրության կոնսոլիդացիա այս հարցի շուրջ:

Փորձագետ Ծովինար Կոստանյանը շարունակեց, թե բերվում է Գերմանիայի օրինակը, թե պետությունը հրաժարվել է ատոմակայանից և այլընտրանքային էներգիա է շահագործում:  «Բայց  չի խոսվում այն ամսին, թե ինչ խնդիրների առաջ կանգնեց Գերմանիան սկզբնական փուլում, և բացի այդ չպետք է մոռանալ, որ Գերմանիան համար մեկ տնտեսական պոտենցիալ ունեցող պետությունն է ԵՄ-ում և Գերմանիան կարող է իրեն թույլ տալ նման քայլի գնալ, իսկ  Հայաստանը չի կարող»,-ասաց նա:

Այնուհետև նաև բերեց Ֆրանսիայի օրինակը, որը, ըստ նրա, շարունակում է ատոմային էներգիան զարգացնել և չի հրաժարվում էներգիայի այս աղբյուրից:

Նա մեջբերեց հայ տնտեսագետ Վիլեն Խաչատրյանի կարծիքը, որ ՀՀ-ում չկան այլընտրանքային աղբյուրներ, որոնք ունակ կլինեն այլընտրանք հանդիսանալ ատոմակայանին: «Հրաժարվել ԱԷԿ-ից, որն ապահովում է ամբողջ էներգիայի 40%-ը, նշանակում է այլ աղբյուրներ փնտրել, ինչը կախյալ վիճակի մեջ է դնում այլ ուժերից: Ատոմակայանը մեր սուվերենության մի մասն է»,-ասաց նա:

Ամփոփելով դիտարկումները` փորձագետը նշեց, որ ԵՄ-ն ու ԱՄՆ-ն փորձում են առաջ տանել իրենց արտաքին քաղաքականությունը ՀՀ-ի շահերի հաշվին` չմոռանալով շեշտել, թե ադրբեջանական և թուրքական լոբբինգն ինչպես է աշխատում այս ուղղությամբ, որ փակեն ԱԷԿ-ը: