«Փաստ»․ «Թափուր» նախագահի պաշտոնը. լիազորությունների մասին մատնանշումը՝ «քող»

08:04 • 25.01.22
Մամուլի տեսություն

«Նախապես նշենք, որ վերնագրում ո՛չ սխալ կա, ո՛չ վրիպակ: Հասկանում ենք, որ հայոց լեզվի կանոններով պետք է լիներ «նախագահի թափուր պաշտոնը»: Սակայն խոսքն այս դեպքում այդ մասին չէ, ոչ էլ հրաժարականի իրավական ձևակերպման, կամ թափուր այդ պաշտոնին հավակնողների մասին: Խոսքը բովանդակության մասին է՝ բառիս ամենաիսկական իմաստով, այդ թվում՝ անցած չորս տարվա կտրվածքով... Հազիվ թե շատ անսպասելի էր նախագահ Արմեն Սարգսյանի հրաժարականը: Շատերի համար պարզ էր, որ նա ժամանակից շուտ է հեռանալու պաշտոնից:

Սակայն, հաշվի առնելով, որ հայտարարվել է սահմանադրական փոփոխությունների մասին, թվում էր, թե նա, որ հրաժարական չտվեց պատերազմից հետո, ապա ամեն ինչ արեց, որ Նիկոլ Փաշինյանը շարունակի պաշտոնավարել (ձևական հայտարարությունները թոզփչոցի էին), կհեռանա նշյալ փոփոխությունների արդյունքում: Առավել ևս, որ Սարգսյանն իր վերջին հարցազրույցներից մեկում նշել էր, որ եթե Հայաստանը նոր Սահմանադրություն ընդունի, ապա ինքը պատրաստ է անմիջապես հրաժարական տալ։ Բայց նրա հրաժարականը եղավ նախքան սահմանադրական փոփոխությունների իրականացումը, ինչը ներկայիս բարդ փուլում ներքաղաքական նոր իրադրություն է ստեղծում։

Իսկ թե ինչու Արմեն Սարգսյանը նախընտրեց հիմա հեռանալ, այս հարցը դարձել է ակտիվ քննարկումների առարկա։ Նախ՝ պետք է ուշադրություն դարձնել, թե նա ինչ պատճառաբանություններ է ներկայացնում իր հրաժարականը ժողովրդի աչքում «լեգիտիմացնելու» համար։ Ըստ էության, Արմեն Սարգսյանի հրաժարականի տեքստում կարմիր թելի պես անցնում է այն պատճառաբանությունը, թե ՀՀ նախագահը ներկայիս կառավարման համակարգի պայմաններում չի ունեցել բավարար լիազորություններ, որպեսզի ճգնաժամային իրավիճակներում ազդի արտաքին ու ներքին քաղաքական իրադարձությունների վրա։ Այլ կերպ ասած՝ ըստ Արմեն Սարգսյանի, նախագահի ինստիտուտը չի ունեցել սահմանադրական գործիք՝ իր ունեցած ներուժն ի նպաստ երկրի օգտագործելու համար։

Սակայն հետաքրքրական է, որ սա առաջին անգամ չէ, որ Արմեն Սարգսյանը բողոքում է, թե նախագահի ինստիտուտը գործող Սահմանադրության պայմաններում օժտված չէ անհրաժեշտ լիազորություններով։ Նա տասնյակ անգամներ դրա մասին հայտարարել է իր բազմաթիվ ելույթներում ու հարցազրույցներում։ Այդ դեպքում հարց է ծագում, թե ինչո՞ւ ավելի շուտ չէր հրաժարական տալիս, երբ տեսնում էր, որ, օրինակ՝ ճգնաժամային իրավիճակներում՝ մասնավորապես պատերազմում պարտության արդյունքում պետությունը շատ ծանր վիճակում է հայտնվել, իսկ իր լիազորությունները չեն բավարարում իրադրության վրա ազդելու համար։

Կամ՝ վերջինս կարող էր առնվազն հրաժարական տալ անցյալ տարվա հունիսի 20-ի արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններից հետո՝ իր անհամաձայնությունը և բողոքը հայտնելով վարչական ռեսուրսների չարաշահման ու քաղաքական ճնշումների արդյունքում իշխանությունների վերարտադրման կապակցությամբ։ Հաջորդ հարցն այն է, որ եթե Արմեն Սարգսյանը բողոքում է, թե գործող Սահմանադրությամբ նախագահի ինստիտուտը օժտված չէ անհրաժեշտ լիազորություններով և միայն արարողակարգային դերակատարություն է ունենալու, ապա ինչո՞ւ համաձայնեց ստանձնել նախագահի պաշտոնը։ Մի՞թե այն ժամանակ ինքը քաջածանոթ չի եղել Սահմանադրության մեջ նախագահի լիազորություններին վերաբերող հատվածին:

Իհարկե քաջածանոթ է եղել։ Եվ առնվազն տարօրինակ է «ես ելնում էի ինձ արված առաջարկությունից, ըստ որի...» ձևակերպումը, քանի որ նման պաշտոնի համար հավել յալ լիազորություններ չեն տրվում սոսկ բանավոր պայմանավորվածությամբ: Դրա համար կա Սահմանադրություն: Մյուս կողմից էլ՝ սա ցույց է տալիս, որ Սարգսյանը բավարար չափով անկեղծ չէ հանրության նկատմամբ, քանի որ իրականում, շատ մասնագետների գնահատմամբ, Սահմանադրությամբ նախագահի ինստիտուտին տրված լիազորությունները բավարար էին, որպեսզի նախագահը հանդես գա որպես պետության գլուխ և էական ներազդեցություն ունենա պետության կենսագործունեությանը վերաբերող բազմաթիվ առանցքային հարցերում։

Այլ հարց է, որ Արմեն Սարգսյանն ի վիճակի չի եղել այս ընթացքում արժևորել նախագահի ինստիտուտը։ Կամ եթե նախագահը լիազորություններ չի ունեցել, ապա ինչո՞ւ վերջինս անցած տարի ստորագրեց Սահմանադրական դատարանին վերաբերող օրենքում փոփոխություններ նախատեսող փաթեթը, որով, ըստ էության, սահմանափակվում էին նախագահի լիազորությունները։ Այսինքն, նախագահն անձամբ իր ձեռքով սահմանափակեց իր լիազորությունները, որոնք, իր համոզմամբ, առանց այդ էլ բավարար չէին: Կարճ ասած՝ ՀՀ նախագահի պաշտոնում Արմեն Սարգսյանը հնարավորություն ուներ երկրի ներքաղաքական և արտաքին հարցերում ավելի ակտիվ ու գործուն դերակատարություն ստանձնել, այլ հարց է, որ ինքը նույնիսկ չի էլ փորձել իրական կյանքում կիրառման մեջ դնել Սահմանադրությամբ նախագահին տրված լծակները։ Ստացվում է, որ հրաժարականի տեքստում Արմեն Սարգսյանի ներկայացրած արդարացումները համոզիչ չեն։

Եվ այս ֆոնին նրա հեռանալն այլ ենթատեքստ է ստանում։ Ու այս համատեքստում պատահական չեն այն տարբեր վերլուծությունները, որ վերջինս հեռանում է ոչ իր կամքով՝ այդպիսով լիովին ազատ արձակելով Նիկոլ Փաշինյանի ձեռքերը։ Մյուս կողմից էլ՝ քննարկումներ կան, որ նրա հրաժարականը պատճառ է տարածաշրջանային, հնարավոր է՝ ավելի գլոբալ «շարժերի» արդյունքում մեր երկրի հետ կապված առաջիկա զարգացումների մասին հստակ տեղեկատվության տիրապետման հետ: Ըստ այդմ, ստացվում է, որ նա հրաժարական տվեց, որպեսզի պատասխանատվություն չստանձնի մեր երկրի հետ կապված առաջիկա ցավոտ զարգացումներում և իր ստորագրությունը չդնի առաջիկայում սպասվող փաստաթղթի տակ։ Սակայն որն էլ լինի հրաժարականի պատճառը, հստակ է, որ դա լիազորությունների պակասը չէ»,-գրում է թերթը։

Նյութն ամբողջությամբ կարդացեք թերթի այսօրվա համարում։

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

21:54 • 23.05.22

ՏՀՏ ոլորտը կարող է դառնալ ՀՀ տնտեսության կարևոր շարժիչ ուժը. Յիրիկյանը՝ Yerevan Tech Forum 2022-ում

16:30 • 23.05.22

Պետք է հստակեցնել խաղի կանոնները՝ ստարտափերում ներդրումներ ներգրավվելու նպատակով․ Արմեն Ավագյան

18:11 • 20.05.22

Փաշինյանը հյուրընկալել է պաշտոնական այցով Հայաստանում գտնվող Լիտվայի նախագահին

14:03 • 20.05.22

Երվանդ Թարվերդյանը մասնակցել է «Մեծ հաղթանակը և պատմության նենգափոխությունը» թեմայով գիտաժողովին

11:18 • 20.05.22

Քննիչը մեղադրյալի մորից 40.000 դոլար կաշառք է ստացել․ ԱԱԾ բացահայտումը

21:06 • 19.05.22

Ուկրաինայի գոնե արևելքը գրավելու համար ռուսներին կես միլիոնանոց զորախումբ է պետք, հիմա 100 հազար է մասնակցում․ Կոնստանտին Տեր-Նակալյան

21:07 • 18.05.22

ՔՊ-ում կան մարդիկ, որ կարող են անցնել ժողովրդի կողմը, շատերն այնտեղ գերության մեջ են. Աղվան Վարդանյան

13:59 • 18.05.22

Ակցիայի մասնակիցներից մեկի ինքնազգացողությունը վատացել է, հրավիրել են շտապօգնություն

11:15 • 18.05.22

Ոստիկանները բռնի ուժ են կիրառել Արծվիկ Մինասյանի նկատմամբ

15:16 • 17.05.22

Փակ շուկայի դիմացի մայթից ոստիկանները բռնի ուժով բերման են ենթարկում քաղաքացիներին

21:11 • 16.05.22

Սա ժողովրդի շարժում չէ, ժողովրդի պայքար չէ, իշխանության գալու պայքար է․ Մեսրոպ Առաքելյան

21:11 • 16.05.22

Մարուքյանի դեսպան նշանակվելն ընդունվեց խանդավառությամբ,ասում էին՝ գոնե խելքը գլխին մարդ կա․ Անի Սամսոնյան

18:49 • 16.05.22

Մոսկվայում տեղի է ունեցել ՀԱՊԿ անդամ պետությունների առաջնորդների հանդիպումը

13:27 • 16.05.22

Ոստիկանների խումբը ուժի կիրառմամբ բերման է ենթարկում քաղաքացուն

21:08 • 13.05.22

Պուտինը վախենում է ներքին ընդվզումներից և չի գնում մոբիլիզացիայի, թեև դրա կարիքը վաղուց կա․ Կարեն Վրթանեսյան

20:37 • 13.05.22

Վարչապետն անձամբ է ասում, որ Տեղ գյուղից այն կողմ Ադրբեջան է, իրենց համար հայրենիքը զրո է․Առուշ Առուշանյան

19:50 • 13.05.22

Տուրք մի տվեք ձեր նախարարների և պաշտոնյաների սպառնալիքներին․ Ի․ Սաղաթելյանը՝ հանրային ծառայողներին

21:05 • 12.05.22

Եկեղեցին չպետք է լինի կամակատար, իշխանությունը պահանջում է, որ եկեղեցին լուռ մնա. Արքեպիսկոպոս Աջապահյան

14:39 • 12.05.22

Երիտասարդներն ակցիա են իրականացրել մետրոյում

16:50 • 11.05.22

Հաագայի Խաղաղության պալատում բացվեց հայկական խաչքար․ Նիկոլ Փաշինյան

12:26 • 11.05.22

Վթար Երևանում. միմյանց են բախվել 5 մեքենա, կան տուժածներ

21:07 • 10.05.22

Հայ-ադրբեջանական պատերազմ կլինի, եթե ՌԴ-ն ակնհայտ ռազմական պարտություն կրի Ուկրաինայում․ Հայկ Խալաթյան

15:04 • 10.05.22

Ծեծկռտուք ու լարված իրավիճակ. ոստիկաները բերման ենթարկեցին ակցիայի մասնակիցներին

21:13 • 09.05.22

Փողոցում նվազագույնը 50-60 հազար մարդը բավարար է անցնցում իշխանափոխության համար. Արծվիկ Մինասյան

12:45 • 09.05.22

Փաշինյանը Եռաբլուրում հարգանքի տուրք է մատուցել հերոսների հիշատակին

11:08 • 07.05.22

Նիկոլի ասածը հետևյալն է՝ եթե Ալիևը «պապայի արև» երդվի, որ Արցախի անվտանգության երաշխիք կտա, մենք համաձայն ենք․ Նաիրա Զոհրաբյան

21:05 • 06.05.22

Ով պետք է հողերը շուտ տար, մեր դիսկուրսը շարունակ դրա մասին է. Տաթևիկ Հայրապետյան

18:04 • 06.05.22

Հայաստանում կկառուցվի եվրոպական ստանդարտներին համապատասխան «խելացի տուն». «Ռաֆֆայել» շինարարական ընկերությունը Հայաստան է հրավիրել դիզայներների և ճարտարապետներ

19:13 • 05.05.22

ՀՅԴ–ականներն ԱՄՆ–ում ՀՀ դեսպանատան պատին փակցրել են 44–օրյա պատերազմի զոհերի անունները

14:07 • 05.05.22

Հրմշտոց և բախումներ՝ Աբովյան փողոցում

13:04 • 05.05.22

Լարված իրավիճակ Հրազդան մարզադաշտի մոտ․ քաշքշուկ ոստիկանների ու ցուցարարների միջև

23:00 • 04.05.22

«Թուրք». քաղաքացիները դերասան Սոս Ջանիբեկյանին ուղեկցել են վիրավորանքներով

21:59 • 04.05.22

ՀՀ քաղաքական թթվածինը վերջանում է, մանևրելու միակ նախադրյալը այս իշխանության հեռացումն է․ Մելքոնյան

18:33 • 04.05.22

Ագնեսա Խամոյանի ինքնազգացողությունը վատացել է, նա ուշաթափվել է

17:48 • 04.05.22

Իրարանցում ԱԺ֊ի միջանցքում. ընդդիմադիրներն ու իշխանականները վիճաբանել են

17:24 • 04.05.22

Ոնց միշտ փախել եք, այդպես էլ փախչելու եք, հենց ասացի, որ բացահայտում է հնչելու, փախան․ Նիկոլ Փաշինյանը՝ ԱԺ–ից հեռացող ընդդիմությանը

21:50 • 02.05.22

Քաղաքական ուժերը Փաշինյանի վարչապետությամբ այլևս ընտրությունների չեն գնա. Արտակ Զաքարյան

16:28 • 29.04.22

Քայլերթի մասնակիցը Արցախի դրոշը փակցրեց արագաչափի վրա

14:02 • 29.04.22

Կարմիր բերետավորները բռնի ուժով բերման են ենթարկել ՀՅԴ-ական 2 երիտասարդի

13:45 • 29.04.22

Քննիչը հրաժարվում է զոհերի ծնողների հետ քննչական գործողություն իրականացնել․ փաստաբան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Քաղաքականություն

Իրավունք

Տնտեսություն

Սպորտ

Մամուլի տեսություն

Իրադարձային

Մշակույթ

Գիտություն/տեխնիկա

Ժամանց