Ի՞նչ է սրտի առիթմիան, որո՞նք են դրա առավել վտանգավոր տեսակներն ու հաճախ հանդիպող ախտանշանները

Կախված ապրելակերպից, մարդու սրտի ռիթմը կարող է փոփոխվել, սակայն լինում են նաև ախտաբանական խանգարումներ:  Aif.ru-ն ներկայացրել է, թե ի՞նչ է սրտի առիթմիան և որո՞նք են դրա առավել վտանգավոր տեսակները:

 

Սրտի զարկերի խանգարում

 

Սրտի առանձնահատկություններից մեկն այն է, որ նրա աշխատանքը «ավտոմատացված է»: Սա նշանակում է, որ սիրտն ինքն է առաջացնում իր կծկումների համար անհրաժեշտ էլեկտրական իմպուլսները:

 

Սինուսային հանգույցը (իմպուլս առաջացնող բջիջների կուտակման ամենակարևոր կենտրոնը) առաջացնում է կծկումներ, որից հետո դրանք նախասրտերի միջոցով անցնում են փորոքներին, որպեսզի դրանք կծկվեն: Որպեսզի սիրտը ճիշտ աշխատի և կատարի արյան շրջանառություն, այս բոլոր տարրերի աշխատանքը պետք է լինի համակարգված:

 

Բառացի թարգմանած «առիթմիա» նշանակում է «չհամաձայնեցված»: Անհրաժեշտ է հիշել, որ սա ոչ միայն սրտի զարկերի հաճախականության նվազեցումն է (րոպեում 60 զարկից քիչ) կամ արագացումը (րոպեում 100 զարկից ավել), այլ առհասարակ զանազան պատճառներով իմպուլսի առաջացման և փոխանցման խանգարումները: Այդ խանգարումները կարելի է բաժանել ըստ զանազան դասակարգումների, այդ թվում նաև բրադիառիթմիայի և տախիառիթմիայի:

 

Հիվանդությունների փունջ

 

Հաճախ առիթմիան միայն հիվանդության ախտանշանն է, ուստի անհրաժեշտ է բուժել, ոչ թե սրտի զարկերի հաճախականության խանգարումը, այլ դրա առաջացման պատճառը: Հիմնական պատճառների շարքին են դասվում.

 

o    սրտի հիվանդությունները. սրտի իշեմիկ հիվանդությունը, սրտամկանի կաթվածը, կորոնար զարկերակների աթերոսկլերոզը

o    սրտամկանի բորբոքումները

o    վահանաձև գեղձի հիվանդություններն ու էնդոկրին համակարգի այլ խանգարումները

o    զարկերակային գերճնշումը

o    էլեկտրոլիտային անհավասարակշռությունը

o    սրտի բնածին արատները

o    վատ սովորությունները և այլն:

 

Ուշագնացություն և հևոց

 

Առիթմիայի դրսևորումները բազմազան են լինում: Ոմանց մոտ այն լինում է աննկատ վայրկենկան խանգարման տեսքով, մյուսների մոտ այն ընդհանրապես չի նկատվում: Պատահում են նաև դեպքեր, երբ հիվանդի մոտ առիթմիա են հայտնաբերում բժշկի մոտ ստուգման կամ պոլիկլինիկա կատարած հերթական այցելության ժամանակ:

 

Տարածված ախտանշաններից են համարվում.

 

o    զգալի սրտխփոցը

o    անկանոն սրտի զարկերը

o    ռիթմի «կանգի» զգացողությունը

o    հևոցը

o    գլխապտույտները

o    ուշագնացությունները

 

Ցավոք՝ որոշ դեպքերում առիթմիայի առաջին ու վերջին դրսևորումը լինում է հանկարծակի մահը:

 

Գտնել խանգարման պատճառը

 

Առիթմիան ախտորոշելու և դրա տեսակը որոշելու համար անհրաժեշտ է անել էլեկտրոկարդիոգրաֆիա անմիջապես նոպայի պահին, սակայն դրանց կարճտևության պատճառով դա ոչ միշտ է հաջողվում: Այդ իսկ պատճառով առիթմիայի ախտորոշման համար օգտագործում են էլեկտրոկարդիոգրաֆիայի Հոլտերի մշտադիտարկման (մոնիտորինգ) մեթոդը(суточное мониторирование ЭКГ по Холтеру), ինչը հնարավորություն է տալիս որոշել նոպայի տևողությունն ու հաճախականությունը:

 

Քիչ դեպքերում, երբ առիթմիան չի հաջողվում նկատել, կատարվում են էլեկտրոֆիզիոլոգիական հետազոտություններ: Դրանց էությունը կայանում է նրանում, որ անմիջապես սրտին միացված կատետրի միջոցով փոքրիկ էլեկտրական իմպուլսների օգնությամբ առաջացվում է առիթմիա:

 

Գոյություն ունեն առիթմիայի տեսակներ, որոնք պարտադիր պետք է բուժել, սակայն կան նաև այնպիսինները, որոնց բուժման անհրաժեշտությունը չկա: Առիթմիան բուժվում է 2 եղանակով՝ դեղորայքային և վիրաբուժական: Առիթմիային հատուկ ախտանշանների առկայության դեպքում (հատկապես, եթե խոսքը ուշագնացությունների մասին է) պետք է անմիջապես դիմել բժշկի և ոչ մի դեպքում չզբաղվել ինքնաբուժությամբ: Այն անձիք, ում հարազատների շրջանում եղել են հանկարծակի մահվան դեպքեր (հատկապես երիտասարդ տարիքում), նույնպես պետք է շատ ուշադիր լինեն և հետևեն իրենց սրտանոթային համակարգի վիճակին: Բացի այդ, անհրաժեշտ է պարբերաբար անցնել բուժզզնում, քանի որ ցանկացած հիվանդություն ավելի հեշտ է կանխարգելել, քան բուժել: